Τρίτη 29 Δεκεμβρίου 2009

Θεία Λειτουργία καί πῶς θά τή ζήσουμε.


Παραθέτουμε πιό κάτω τήν ἐργασία μας Τί εἶναι ἡ Θεία Λειτουργία καί πῶς θά τή ζήσουμε. Γιά περισσότερα κείμενα τοῦ π. Σάββα (Ieromonahos Savvas) κάντε κλίκ στήν εἰκόνα:

Θεία Λειτουργία καί πῶς θά τή ζήσουμε.


Παραθέτουμε πιό κάτω τήν ἐργασία μας Τί εἶναι ἡ Θεία Λειτουργία καί πῶς θά τή ζήσουμε. Γιά περισσότερα κείμενα τοῦ π. Σάββα (Ieromonahos Savvas) κάντε κλίκ στήν εἰκόνα:

Η ΑΓΝΟΤΗΤΑ ΕΙΝΑΙ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ. Ο ΓΑΜΟΣ ΕΙΝΑΙ ΜΥΣΤΗΡΙΟΝ ΜΕΓΑ, ΕΥΛΟΓΗΜΕΝΟΣ ΑΛΛΑ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΜΕΓΑ ΑΘΑΝΑΣΙΟ ΚΑΙ «ΣΥΓΓΝΩΜΗ ΠΑΘΟΥΣ».






ΑΓΝΟΤΗΤΑ


Μέ τή χάρη τοῦ Θεοῦ, δι' εὐχῶν τοῦ γέροντος, ἄς μελετήσουμε ἕνα ἀπό τά σοβαρότερα, ἴσως καί τά πιό ἐπείγοντα, ὅπως θά ἔλεγε ὁ ἅγιος Νικόδημος, θέματα, πού ἁφοροῦν στόν ἄνθρωπο καί ἰδιαίτερα στούς νέους. Τό θέμα τῆς ἁγνότητας. Ἕνας ἅγιος ἔλεγε ὅτι ὁ Θεός ζητάει ἀπό τούς νέους κυρίως δύο πράγματα: τήν ἁγνότητα καί τήν ταπείνωση. Ἄς δοῦμε ὅμως...


ΓΙΑΤΙ ΑΓΝΟΣ;
Διότι τό ζητάει ὄντως ὁ Θεός.
Γράφει στήν Πρός Τιμόθεον Ἐπιστολή: «Νά τηρεῖς τόν ἑαυτό σου ἁγνό»(Tim1 5.22.3 «Σεαυτὸν ἁγνὸν τήρει».)
Ἐπίσης στήν Π. Διαθήκη στούς Ψαλμούς τονίζεται ὅτι ὅποιος θέλει νά πλησιάσει στό Θεό πρέπει νά εἶναι καθαρός:(Ps 23.3)«τίς ἀναβήσεται εἰς τὸ ὄρος τοῦ κυρίου καὶ τίς στήσεται ἐν τόπῳ ἁγίῳ αὐτοῦ; 23.4 ἀθῷος χερσὶν καὶ καθαρὸς τῇ καρδίᾳ͵ ὃς οὐκ ἔλαβεν ἐπὶ ματαίῳ τὴν ψυχὴν αὐτοῦ καὶ οὐκ ὤμοσεν ἐπὶ δόλῳ τῷ πλησίον αὐτοῦ. 23.5 οὗτος λήψεται εὐλογίαν παρὰ κυρίου καὶ ἐλεημοσύνην παρὰ θεοῦ σωτῆρος αὐτοῦ».
 Αὐτός μόνο θά πάρει τήν Θεϊκή εύλογία. Καί ὁ Μ. Ἀθανάσιος λέει :«Τρία πράγματα ἀπαιτεῖ ὁ Θεός ἀπό κάθε Χριστιανό· ὀρθή πίστη, ἀλήθεια στά λόγια καί ἁγνότητα στό σῶμα».

ΑΓΝΕΙΑ-ΕΓΚΡΑΤΕΙΑ ΠΡΟ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΤΟ ΓΑΜΟ:                  
            Ἄς θυμηθοῦμε τόν ἅγιο Ἰωσήφ τόν Πάγκαλο πού ἡ Ἐκκλησία μας μᾶς τόν προβάλλει σάν πρότυπο ἁγνότητος
«Πῶς εἶναι δυνατόν νά κάνω αὐτή τήν ἁμαρτία μπροστά στό Θεό»; εἶπε καί ἀπέφυγε τόν πειρασμό τῆς Αἰγυπτίας.
Ἄς θυμηθοῦμε ἀκόμη τί σημαίνουν τά στέφανα στήν ὀρθόδοξη ἀκολουθία τοῦ μυστηρίου τοῦ γάμου καθώς καί ὁ ὕμνος πού ψάλλεται: «Ἅγιοι μάρτυρες, οἱ καλῶς ἀθλήσαντες καί στεφανωθέντες....». Σημαίνουν τήν βράβευση γιά τήν νίκη τῶν νυμφευομένων στόν ἀγῶνα τῆς ἁγνότητος. Τούς ὑποδηλώνεται ἀκόμη ὅτι ἡ ἔγγαμη ζωή εἶναι θυσία (ἀνάλογη μέ τῶν μαρτύρων), εἶναι ἑκούσια καί ἀμοιβαία αὐτοπροσφορά. Εἶναι δρόμος γιά τήν πνευματική ὁλοκλήρωση καί τήν θέωση. Εἶναι δρόμος μαρτυρικός μέ ἀσκητικό χαρακτήρα.
Ἡ νηστεία, ἡ ἐγκράτεια, ἡ κακοπάθεια, ἡ προσευχή δέν εἶναι μόνο γιά τούς μοναχούς, ἀλλά καί γιά τούς ἐγγάμους. Γιαυτό καί ὁ ἅγιος Ἀπόστ. Παῦλος γράφοντας γιά τούς ἐγγάμους τούς θέλει νά ἔχουν σέ ἁγνότητα καί σωφροσύνη[1]

Η ΑΓΝΟΤΗΤΑ ΕΙΝΑΙ ΧΡΕΟΣ ΜΑΣ ΜΙΜΗΣΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ :Καλούμαστε νά μιμηθοῦμε τόν Χριστό σέ ὅλα. Ὅπως ἐκεῖνος εἶναι ἁγνός ἔτσι καί μεῖς πρέπει νά ἁγνίζομεν ἑαυτούς. Αὐτό γίνεται ζώντας  μέσα στήν Ἐκκλησία σάν ζωντανά μέλη Της.
Γράφει ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Θεολόγος: (Jo1 3.2-3.3) «Ἀγαπητοί͵ νῦν τέκνα θεοῦ ἐσμεν͵ καὶ οὔπω ἐφανερώθη τί ἐσόμεθα. Οἴδαμεν ὅτι ἐὰν φανερωθῇ ὅμοιοι αὐτῷ ἐσόμεθα͵ ὅτι ὀψόμεθα αὐτὸν καθώς ἐστιν. 3.3 καὶ πᾶς ὁ ἔχων τὴν ἐλπίδα ταύτην ἐπ΄ αὐτῷ ἁγνίζει ἑαυτὸν καθὼς ἐκεῖνος ἁγνός ἐστιν». 

ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΠΛΗΡΗ ΑΓΝΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΤΕΙΝΟΥΜΕ, ΤΟ ΚΑΤΑ ΔΥΝΑΜΙΝ. Ο ΓΑΜΟΣ :ΣΥΓΓΝΩΜΗ ΠΑΘΟΥΣ. Ο ΚΟΣΜΟΣ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΜΕΤΑΒΕΙ ΣΤΗ ΤΕΛΕΙΟΤΗΤΑ ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ  Η ΑΓΝΕΙΑ(ΑΓΝΟΤΗΤΑ-ΠΑΡΘΕΝΙΑ ΤΟΥ ΝΟΟΣ).
Γράφει ὁ ἅγιος Ἀθανάσιος ὅτι «ὁ γάμος εἶναι συγγνώμη πάθους. Εἶχε τά πρωτεῖα στόν καιρό τοῦ νόμου καί τῶν σκιῶν · ὅταν πνευματικά ὁ κόσμος ἦταν νήπιο. Ἀλλά ὅταν ξεπεράστηκε τό γράμμα ἀντ' αὐτοῦ εἰσῆλθε τό πνεῦμα. Τότε ἔπαθε ὁ Χριστός ἐν σαρκί. Τότε ἔλαμψε ἡ ἁγνότητα συντέμνουσα τόν κόσμο. Ἐκεῖ πρέπει νά μεταβεῖ καί ὁ κόσμος καί νά συνανέλθει μέ τόν Χριστό»[2].
ΓΙΑΥΤΟ ΥΠΑΡΧΕΙ ΕΓΚΡΑΤΕΙΑ ΚΑΙ ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΓΑΜΟ. ΓΙΑΥΤΟ ΚΑΙ ΔΕΝ ΑΥΤΟΝΟΜΕΙΤΑΙ Η ΝΟΜΙΜΗ ΗΔΟΝΗ ΣΤΟ ΓΑΜΟ ΑΛΛΑ ΠΑΝΤΑ ΣΥΝΔΕΕΤΑΙ ΜΕ ΤΗΝ ΠΑΙΔΟΠΟΙΪΑ.
Ὁ ἰδανικός καί σύμφωνος μέ τό πνεῦμα τῆς Ἐκκλησίας στόχος, πρός τόν ὁποῖο ὁφείλουν νά κατευθύνονται οἱ πιστοί, εἶναι ἡ ὑπερνίκηση τοῦ σαρκικοῦ φρονήματος. Ὅπως ἀπό τούς ἀγάμους  (σ' αὐτούς περιλαμβάνονται καί οἱ μνηστευμένοι) ἀπαιτεῖται ἡ καθολική ἁγνότητα, ἔτσι καί ἀπό τούς ἐγγάμους ἀπαιτεῖται ὁ ἀπόλυτος σεβασμός τῆς συνδέσεως τῶν σαρκικῶν σχέσεων μέ τήν τεκνογονία[3].Γιαυτό καί πολλοί Χριστιανοί σύζυγοι μετά τήν ἀπόκτηση μερικῶν παιδιῶν, ζοῦσαν καί ζοῦν σάν ἀδέλφια, ἐντείνοντας τήν πνευματική τους ζωή καί ὑπερνικώντας τό σαρκικό φρόνημα. Αὐτό κατανοεῖται, ὅταν ληφθεῖ ὑπόψη ὅτι καί ἡ νόμιμη στόν γάμο ἡδονή δέν παύει νά ἀποτελεῖ σαρκικό στοιχεῖο[4].


Η ΑΓΝΟΤΗΤΑ ΕΙΝΑΙ ΧΡΕΟΣ ΜΑΣ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΑΛΛΟΥΣ ΠΟΥ ΜΑΣ ΒΛΕΠΟΥΝ ΣΑΝ ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΥΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ, ΣΑΝ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΟΥΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΠΕΡΙΜΕΝΟΥΝ ΝΑ ΤΟΥΣ ΣΤΗΡΙΞΟΥΜΕ ΚΑΙ ΝΑ ΤΟΥΣ ΚΑΘΟΔΗΓΗΣΟΥΜΕ ΜΕ ΤΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΜΑΣ
Καλούμαστε νά γίνουμε τό φῶς καί τό ἁλάτι τοῦ κόσμου εἰδικά σ' αὐτό τό θέμα τῆς ἁγνότητας στό ὁποῖο βλέπουμε πόσο πολύ ἔχει ξεφύγει. Ἄν ἐμεῖς οἱ χριστιανοί δέν ἀντισταθοῦμε, τότε εἴμαστε σάν αὐτούς, πού σκεπάζουν τό φῶς μέ παραπετάσματα καί σάν τό ἁλάτι πού ἔχασε τήν ἁλμύρα του , τήν ἁλιστική του ἰδιότητα καί εἶναι γιά πέταμα.
Γράφει ὁ ἅγιος Ἀπ. Παῦλος στόν ἅγιο νεαρό Τιμόθεο:(Tim1 4.12.1). «Μηδείς σου τῆς νεότητος καταφρονείτω͵ ἀλλὰ τύπος γίνου τῶν πιστῶν ἐν λόγῳ͵ ἐν ἀναστροφῇ͵ ἐν ἀγάπῃ͵ ἐν πίστει͵ ἐν ἁγνείᾳ». Ἡ ἁγνότητα εἶναι ἕνα ἀπό τά συστατικά, ἕνα ἀπό τά στοιχεῖα ταυτότητας τοῦ ἀληθινοῦ χριστιανοῦ»[5]

ΠΟΙΟ ΤΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΗΣ ΑΓΝΕΙΑΣ:
ΑΓΝΟΤΗΤΑ ΟΧΙ ΜΟΝΟ 
ΣΤΟ ΣΩΜΑ 
ΑΛΛΑ ΚΑΙ
ΣΤΗ ΣΚΕΨΗ:
«Τὸ λοιπόν͵ ἀδελφοί͵ ὅσα ἐστὶν ἀληθῆ͵ ὅσα σεμνά͵ ὅσα δίκαια͵ ὅσα ἁγνά͵ ὅσα προσφιλῆ͵ ὅσα εὔφημα͵ 
εἴ τις ἀρετὴ καὶ 
εἴ τις ἔπαινος͵ ταῦτα λογίζεσθε»(Phil 4.8

ΑΓΝΕΙΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΥΠΑΡΧΕΙ ΚΑΙ ΣΤΟ ΝΟΥ, ΣΤΗΝ ΚΑΡΔΙΑ, ΣΤΙΣ ΕΠΙΘΥΜΙΕΣ, 
ΣΤΑ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ.
  Μᾶς λέει ὁ Κύριος ὅτι μπορεῖς νά μολυνθεῖς στήν καρδιά καί νά πάψεις ἔτσι νά εἶσαι ἁγνός, ἀκόμη καί ἄν σωματικά δέν κάνεις τήν ἁμαρτία.       
 «Ἠκούσατε ὅτι ἐρρέθη͵ Οὐ μοιχεύσεις. 5.28 ἐγὼ δὲ λέγω ὑμῖν ὅτι πᾶς ὁ βλέπων γυναῖκα πρὸς τὸ ἐπιθυμῆσαι αὐτὴν ἤδη ἐμοίχευσεν αὐτὴν ἐν τῇ καρδίᾳ αὐτοῦ»(Matt 5.27). 
Γιαυτό πάλι μᾶς προτρέπει τό Ἅγιο Πνεῦμα μέ τήν γραφίδα τοῦ ἁγίου Ἰακώβου:«ἐγγίσατε τῷ Θεῷ͵ καὶ ἐγγιεῖ ὑμῖν. καθαρίσατε χεῖρας͵ ἁμαρτωλοί͵ καὶ ἁγνίσατε καρδίας͵ δίψυχοι. 4.9 ταλαιπωρήσατε καὶ πενθήσατε καὶ κλαύσατε· ὁ γέλως ὑμῶν εἰς πένθος μετατραπήτω καὶ ἡ χαρὰ εἰς κατήφειαν»
( Jac 4.8.1). 
Δόξα τῷ Θεῷ ὑπάρχει ἡ μετάνοια!  καί ὅσο χαμηλά καί ἄν πέσει κανείς (καί βέβαια πέφτει φοβερά, ὅταν κάνει καί σωματικά τήν σαρκική ἁμαρτία) δέν πρέπει νά ἀπελπιστεῖ· μέ ἐπαινετό θράσος νά καταφύγει στό ἄπειρο ἔλεος τοῦ Θεοῦ τῆς Ἀγάπης· καί γίνεται δεκτός. Ὅμως, ὅπως λέει ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος,  εἶναι προτιμότερο νά μή πέσει κανείς σέ βάραθρο, παρά ὅταν πέσει νά βγεῖ σῶος. Ἡ ἀνηθικότητα εἶναι τέτοια ἀρρώστια, ὥστε ὅποιος προσβληθεἶ πρίν ἀπό τό γάμο, εἶναι πολύ πιθανό νά τήν ἔχει καί μετά τό γάμο.

ΠΩΣ ΘΑ ΜΕΙΝΟΥΜΕ ΑΓΝΟΙ:
1)ΜΕ ΤΗΝ ΠΙΣΤΗ ΚΑΙ ΤΟ ΦΟΒΟ ΤΟΥ ΘΕΟΥ:Ἡ πίστη έσωσε ἀπό ἀφάνταστα μεγάλο πειρασμό τόν Ἰωσήφ στά 17 του χρόνια, τό 1700 π. Χ. στήν Αἴγυπτο· πειρασμό πού τοῦ δημιούργησε ἡ διεφθαρμένη γυναίκα τοῦ Πετεφρῆ. Ὁ ἁγνός, λοιπόν, ἐκεῖνος νέος σώθηκε μέ τή βαθιά πίστη του στήν πανταχοῦ παρουσία τοῦ Θεοῦ (Γεν. 39,9).Ἡ πίστη ὁδηγεῖ στό φόβο τοῦ Θεοῦ ὁ ὁποῖος εἶναι πολύ βοηθητικός . Ὅταν σκέφτεσαι , ὅπως ὁ παγκαλος Ἰωσήφ ὅτι ὁ Χριστός εἶναι δίπλα σου καί σέ παρακολουθεῖ· σέ βλέπει ὄχι σάν τιμωρός ἀλλά σάν ἀδελφός πού σέ ἀγαπάει καί ἔχει πεθάνει γιά σένα. Τότε δέν μπορεῖς νά ἁμαρτήσεις· δέν μπορεῖς νά πληγώσεις αὐτήν τήν Ἀγάπη. Γιαυτό καί ὀνομάζετα ὁ φόβος τοῦ Κυρίου ἁγνός · διότι μᾶς κάνει ἀναμάρτητους, ἁγνούς. Γιαυτό καί «διαμένει εἰς αἰῶνα αἰῶνος» διότι μᾶς κάνει αἰώνιους, μᾶς σώζει[6].

2)ΜΕ ΤΗΝ ΦΥΛΑΚΗ ΤΩΝ ΠΕΝΤΕ ΑΙΣΘΗΣΕΩΝ Οἱ αἰσθήσεις εἶναι οἱ πύλες τῆς ψυχῆς, οἱ θυρίδες. Ἄν δέν προσέξουμε μπορεῖ νά περάσει ἀπ' αὐτές ὁ θάνατος δηλ. ἡ ἁμαρτία. Γιαυτό λέει ἡ Ἁγία Γραφή : «ἀνέβη ὁ θάνατος διά τῶν θυρίδων».Ἕνα ἀπρόσεκτο βλέμμα   τοῦ Δαβίδ τόν ἔρριξε σέ διπλό ἁμάρτημα: μοιχεία καί φόνο. Ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος διδάσκει τήν ἀποφυγή μεταβάσεως στά θέατρα τῆς ἐποχῆς, τά ὁποῖα παρουσίαζαν πρωτοφανή διαφθορά. Σέ μία ὁμιλία του, μάλιστα, ρωτάει:«Μήπως, εἶσαι πέτρα ἤ σίδερο; Ἄνθρωπος εἶσαι μέ ἀσθενική φύση. Βάζεις φωτιά στό χορτάρι καί λέγεις ὅτι δέν καίεται»; Συνιστᾶ, λοιπόν, μεγάλη προσοχή ἀκόμη καί στά βλέμματα. Σκεφτεῖτε καί τό λόγο τοῦ Κυρίου πού προαναφέραμε:«Ἠκούσατε ὅτι ἐρρέθη͵ Οὐ μοιχεύσεις. ἐγὼ δὲ λέγω ὑμῖν ὅτι πᾶς ὁ βλέπων γυναῖκα πρὸς τὸ ἐπιθυμῆσαι αὐτὴν ἤδη ἐμοίχευσεν αὐτὴν ἐν τῇ καρδίᾳ αὐτοῦ». Καταλαβαίνει ἀπ' αὐτά κανείς πόσο μεγάλη ζημιά παθαίνουμε βλέποντας, περιεργαζόμενοι, ὅλα αὐτά τά αἰσχρά τῆς μικρῆς ἤ μεγάλης ὀθόνης ἤ τά ὅποια ἄλλα, ὅπου ἀλλοῦ ὑπάρχουν αὐτά! Ἄν φυλάξουμε τίς θυρίδες, μάτια αὐτιά κλπ, τότε ὁ ἀγῶνας γίνεται πολύ εὔκολος. Μᾶλλον δέν εἶναι ἀνάγκη νά γίνει κἄν ἀγώνας· γίνεται αὐτό πού λέει ὁ ἀββᾶς Ἰσαάκ: «νίκη δίχα ἀγῶνος».


3)ΜΕ ΤΟ ΠΩΣ ΘΑ ΒΛΕΠΟΥΜΕ ΤΟΥΣ ΑΛΛΟΥΣ:ΑΠΛΑ, ΑΠΟΝΗΡΕΥΤΑ, ΣΑΝ ΑΔΕΛΦΟΥΣ, ΣΑΝ ΑΔΕΛΦΕΣ ΜΕ ΚΑΘΕ ΑΓΝΟΤΗΤΑ: Ἄς μήν ἐπιτρέπουμε ποτέ νά μπεῖ ἐμπάθεια, πονηρία, σαρκικότης. Γράφει ὁ ἅγιος Ἀπ. Παῦλος στόν ἅγιο Τιμόθεο: «νεωτέρους ὡς ἀδελφούς͵ 5.2 πρεσβυτέρας ὡς μητέρας͵ νεωτέρας ὡς ἀδελφὰς ἐν πάσῃ ἁγνείᾳ»(Tim1 5.1.2).


3)ΜΕ ΤΗΝ ΤΗΡΗΣΗ ΤΟΥ ΝΟΥ, ΤΩΝ ΛΟΓΙΣΜΩΝ ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΑΘΑΡΣΗ ΤΗΣ ΚΑΡΔΙΑΣ: Ὁ Κύριος μᾶς τό ἀποκάλυψε: ἡ βρώμικη καρδιά μας εἶναι ἡ πηγή τῆς μόλυνσης. Ἐμεῖς τήν καταστήσαμε τέτοια, μέ τήν ἀμέλειά μας καί μέ τήν μή τήρηση(προσοχή) τῶν αἰσθήσεων καί τῆς φαντασίας. Ἡ καρδιά πρέπει νά καθαρισθεῖ· καί νά προσέξουμε νά μήν ξαναμολυνθεῖ οὔτε ἀπό λογισμούς ἤ φαντασίες, οὔτε ἀπό ἐξωτερικές ἐντυπώσεις, πού περνᾶνε σ' αὐτήν διά μέσου τῶν αἰσθήσεων:«τὰ δὲ ἐκπορευόμενα ἐκ τοῦ στόματος ἐκ τῆς καρδίας ἐξέρχεται͵ κἀκεῖνα κοινοῖ τὸν ἄνθρωπον. 15.19 ἐκ γὰρ τῆς καρδίας ἐξέρχονται διαλογισμοὶ πονηροί͵ φόνοι͵ μοιχεῖαι͵ πορνεῖαι͵ κλοπαί͵ ψευδομαρτυ ρίαι͵ βλασφημίαι. 15.20 ταῦτά ἐστιν τὰ κοινοῦντα τὸν ἄνθρωπον».(Ματθ. 15, 18-20)
 Ἡ τήρηση τοῦ νοός ἀπό τούς πονηρούς λογισμούς ἐπιτυγχάνεται μέ τήν νήψη (ἐγρήγορση ,προσοχή) καί τήν προσευχή.Ὁ πόλεμος τῶν πονηρῶν σκέψεων, τῶν λογισμῶν, εἶναι καί ὁ πιό δύσκολος καί ἰσόβιος. Μέ ὡραῖες εἰκόνες τό χρυσό στόμα τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τονίζει τούς πρακτικούς τρόπους ἀντιμετωπίσεως τῶν πονηρῶν λογισμῶν. Μιά ὡραία εἰκόνα εἶναι τῆς πολιορκίας τῆς πόλεως. Μέ αὐτή λέει, ὅτι ὅπως μιά πόλη πολιορκούμενη πολλές φορές νικιέται ἀπό προδοσία ἑνός ἤ δύο ἀνθρώπων πού κατοικοῦν σέ αὐτή ἔτσι ἀκριβῶς πέφτει καί τό κάστρο τῆς ψυχῆς μας, ὅταν οἱ δικοί μας λογισμοί τό προδώσουν. Ἄν ὅμως, φυλαχτοῦμε, καί ἐμεῖς οἱ ἴδιοι δέν προδώσουμε τόν ἑαυτό μας, τότε καί ὁ διάβολος ἄν κουβαλήσει ὅλα του τά μηχανήματα, θά τά κουβαλήσει μάταια. Ἡ ἐπιτυχία ἔγκειται στό νά περιφρονήσουμε ἀ μ έ σ ω ς τόν λογισμό καί νά στρέψουμε ἀλλοῦ τή σκέψη μας· νά σκεφτοῦμε κάτι πού μᾶς ἀρέσει, π.χ. ἕνα ἄθλημα κλπ. Ἐπίσης νά βγοῦμε ἔξω μιά βόλτα, νά δοῦμε κάτι ἄσχετο π.χ. τό νούμερο , τή μάρκα ἑνός αὐτοκινήτου, νά κάνουμε μιά πράξη ἀριθμητικῆς μἐ τό νοῦ μας κλπ. Ἔτσι περιφρονοῦμε  τό διάβολο καί δέν μπαίνουμε στήν καρβουναποθήκη του. Οὔτε πρέπει νά ξανασκεφτοῦμε τό λογισμό-πειρασμό, οὔτε ἄν καί πόσο συγκατατεθήκαμε· διότι αὐτά εἶναι τἐχνη τοῦ πονηροῦ μέ σκοπό νά ξαναπέσουμε ἤ τουλαχιστον νά ξαναμολυνόμαστε ἀσχολούμενοι μέ τά σκουπίδια του. Ἡ καθαρότης τῆς καρδίας ἐπιτυγχάνεται μέ τήν τήρηση τῶν ἐντολῶν, ὅλων τῶν ἐντολῶν.

3)ΜΕ ΤΗΝ ΝΗΣΤΕΙΑ:Ἡ νηστεία εἶναι ἡ «ἀρχή τῆς ὁδοῦ τοῦ χριστιανισμοῦ» καί ἡ ἀρχή κάθε πνευματικοῦ ἀγώνα, ἡ προϋπόθεση τῶν καλῶν ἔργων καί ἡ πηγή τῆς σωφροσύνης. Ἄν θέλεις νά νικήσεις τά πάθη σου καί τήν ἁμαρτία, ὁ ἀγῶνας καί ἡ πάλη ἀρχίζει ἀπό τόν κόπο τῆς νηστείας, τῆς ἀγρυπνίας καί τῆς ἡσυχίας. . Διακηρύττει, ὁ Χρυσορρήμων, πώς ἄν ὅλοι δοκιμάσουμε τή νηστεία ἔστω τῆς Τετάρτης καί Παρασκευῆς θά δοῦμε καί θά αἰσθανθοῦμε μεγάλη δύναμη στήν ἀπόκρουση τῶν ποικίλων πειρασμῶν. Καθώς καί ὅτι δέν θά πρέπει νά περιοριζόμαστε μόνο στήν ὑλική νηστεία (τῶν τροφῶν) ἀλλά ν’ ἀσκοῦμε καί τήν πνευματική (δηλαδή τῶν πάσης φύσης κακιῶν καί παθῶν μας).
Ὅπως  μᾶς διδάσκει ὁ Ἀββᾶς Ἰσαάκ, τό θεμέλιο ὅλων τῶν καλῶν ἔργων καί ἡ ἀπελευθέρωση τῆς ψυχῆς ἀπό τήν αἰχμαλωσία  τοῦ διαβόλου, καί ὁ δρόμος  πού ὁδηγεῖ τόν ἄνθρωπο πρός τήν αὐθεντική ζωή τῆς καθαρότητας καί τῆς ἀπάθειας(ἡ ὁποία ταυτίζεται μέ τήν ἁγνότητα), συνίσταται στίς δύο ἑπόμενες ἀσκητικές ἐργασίες: Στό «συνάξαι ἑαυτόν εἰς ἕνα τόπον, καί τό ἀεί νηστεῦσαι» Τό νά ἀποφεύγει κανείς τίς πολλές μετακινήσεις καί τό νά νηστεύει πάντοτε. Ἀπό αὐτά προέρχεται ἡ ὑποταγή τῶν αἰσθήσεων (Ἡ συγκράτηση τῶν ὀφθαλμῶν καί γενικά ἡ φυλακή τῶν 5 αἰσθήσεων)καί ἡ πνευματική ἐγρήγορση. Καί ὄχι μόνο ἡ νηστεία, ἀλλά  καί ἡ ἐγκράτεια (καί στόν ὕπνο καί στήν ἀνάπαυση καί στά λόγια καί στίς σκέψεις καί στά θεάματα) καί ἡ χαμευνία(τό νά κοιμᾶται κανείς στό πάτωμα) καί κάθε κακοπάθεια τοῦ σώματος ἐπίσης, ὁδηγοῦν στή σωφροσύνη (ἁγνότητα), γεννοῦν τήν «συστολή τῶν αἰσθήσεων» καί καταστέλλουν  τίς ἐμπαθεῖς κινήσεις τοῦ σώματος. Εἶναι ἕνα ἀπό τά μεγαλύτερα ὅπλα, πού διαθέτουμε  ἐναντίον τοῦ Πονηροῦ. Εἶναι τόσο σημαντικό ὥστε κάποιος πνευματικός ἄνθρωπος συμβούλευε ἕνα πνευματικό του παιδί:«Πήγαινε ὅπου θέλεις, κάνε ὅ,τι θέλεις, φτάνει νά κρατᾶς τήν νηστεία». Γιατί τότε δέν μπορεῖ νά πράγματι νά σέ φθάσει κανένα βέλος τοῦ Πονηροῦ. Κατ' ἀρχήν ἡ Νηστεία σέ κάνει νά ξεχνᾶς τό σῶμα. Τό «τί φάγωμεν; τί πίωμεν». Ὁπότε ἔχεις τό νοῦ σου στό πνεῦμα. Καί τότε τό πνεῦμα εὐλογεῖται ἀπό τόν Θεό, δέχεται καί παίρνει τήν Θεία Χάρη, καί μποροῦμε νά ζοῦμε μιά ζωή κατά Χριστόν, ὅπως τήν εὐχόμαστε ὅλοι καί ὅπως θέλουμε νά τήν ζοῦμε. Ὁ Ἀββᾶς Ἰσαάκ μάλιστα λέει χαρακτηριστικά, ὅτι ἡ νηστεία μᾶς φέρνει τήν ἐπιθυμία γιά προσευχή. Τότε ἔρχεται ἡ εὐλογία τοῦ Θεοῦ πάνω μας. Καί βέβαια ἡ νηστεία, ἡ ἐγκράτεια ἀφορᾶ ὄχι μόνο στό φαγητό ἀλλά καί στίς διασκεδάσεις καί στή σχέση τῶν συζύγων μέσα στό γάμο. Γι' αὐτό τό πρῶτο πού πρέπει νά ρωτήσει ὁ νέος πού ἀγαπᾶ τόν Θεό, εἶναι: «Εἶναι Χριστιανός καί τό ἕτερον ἥμισυ» μέ τό ὁποῖο σκοπεύω νά συνδεθῶ μέ τά ἀδιάλυτα δεσμά τοῦ Γάμου; Ἄν δέν εἶναι , δέν ὑπάρχει λόγος νά ἀρχίσει μιά οἰκογένεια...

4)ΜΕ ΤΗΝ ΕΜΠΟΝΟ ΕΥΧΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΤΑΠΕΙΝΩΣΗ                            
 Ἡ ἐκτενής προσευχή, πού γίνεται μέ συγκεντρωμένο νοῦ καταλύει, διαλύει τούς κακούς λογισμούς Θέτει σέ κίνηση ὅλη τήν προσωπικότητα τοῦ ἀνθρώπου. Ἔτσι κατορθώνει ὁ ἄνθρωπος νά σταυρώνει τά πάθη του καί τούς ἁμαρτωλούς λογισμούς πού κατατρύχουν τήν ψυχή του. «Εὐχή ἐστι νέκρωσις τῶν ἐννοιῶν τοῦ θελήματος τῆς ζωῆς τῆς σαρκός» λέει ὁ  Ἀββᾶς Ἰσαάκ[7] καί «ὅπως ἀκριβῶς ἀποκαλύπτεται τό πρόσωπο τῆς γῆς στίς ἀκτίνες τοῦ ἡλίου καί διαλύεται τό σκοτάδι, ἔτσι μπορεῖ καί ἡ εὐχή νά διαλύσει καί νά διασκορπίσει ἀπό τήν ψυχή τά σύννεφα τῶν παθῶν». «Δέν πρέπει νά ἐπιτρέπουμε νά ἀνεβαίνει λογισμός στήν καρδιά μας γιά γυναίκα ἤ γιά πορνεία», λέει ὁ ἅγιος Ἀθανάσιος. «Ἐάν κάνουμε αὐτό τό πονηρό ἔργο, κατεργαζόμαστε τό θάνατο στόν ἑαυτό μας. Θά τό πετύχουμε δέ, τό νά φυλάξουμε τήν ἁγνότητα μέ τήν εὐχή καί τήν ταπείνωση»[8]
Γιαυτό καί δέν πρέπει νά κατακρίνουμε. Ἡ κατάκριση φανερώνει μεγάλη ὑπερηφάνεια, ἔλλειψη ταπείνωσης. Πολλές φορές ὁ Θεός παραχωρεῖ νά πέφτουμε στό θέμα τῆς ἁγνότητας γιά νά ταπεινωθοῦμε καί νά πάψουμε νά κατακρίνουμε. Ἄν ἐπιρρίπτουμε ταπεινά τόν ἀδύναμο ἑαυτό μας στά πόδια τοῦ Κυρίου αὐτό εἶναι τό πιό ἀποτελεσματικό ὅπλο ἐναντίον τῶν αἰσχρῶν λογισμῶν. Ὅποιος ἐνδυθεῖ τήν ταπείνωση ἀποκεφάλισε τό σαρκικό πάθος . Εἶναι ὁ πιό δυνατός φρουρός τῆς ἁγνότητας.
 5)ΜΕ ΤΟ ΟΧΙ ΣΤΗ ΣΟΦΙΑ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΑΝΑΓΝΗ ΜΩΡΙΑ(ΘΕΩΡΙΑ ΦΡΟΫΝΤ, ΣΥΓΡΟΝΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ) ΦΑΥΛΟΤΗΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ 
Ἡ ἀληθινή σοφία εἶναι ἁγνή, γεμάτη ἀπό ἀγαθούς καρπούς. Ἀντίθετα ἡ σοφία τοῦ  κόσμου εἶναι γεμάτη σύγχυση καί ἀκαταστασία(δεῖτε γιά παράδειγμα πόσες «σχολές ψυχολογίας» ὑπάρχουν πού δέν συμφωνοῦν μεταξύ τους)[9]. Ἡ κοσμική σοφία-μωρία διδάσκει ὅλα τά ἀντίθετα ἀπό τήν θεϊκή: τήν ἀποχαλίνωση τῶν ἐνστίκτων, τήν προσοχή στά ὄνειρα, τήν μνήμη τῶν σαρκικῶν πτώσεων και γενικά τήν ἀνάπλαση ὅλων τῶν καταστάσεων πού ζήσαμε, τήν αὔξηση τῆς αὐτοπεποίθησης καί τῆς αὐτοδυναμίας(δηλ. τοῦ ἐγωισμοῦ) καί τήν ἀπενοχοποίηση τοῦ ἑαυτοῦ μας μέσω τοῦ ψυχολόγου. Ἀντίθετα ὅλα αὐτά μέ τήν ὀρθόδοξη πίστη καί ἠθική, ἡ ὁποία μᾶς προτρέπει νά χαλιναγωγοῦμε τά ἔνστικτά μας καί νά εἴμαστε ἁγνοί ὄχι μόνο στό σῶμα ἀλλά καί στήν ψυχή· ἀκόμη μᾶς προτρέπει νά μήν προσέχουμε στά ὄνειρα, νά μήν θυμόμαστε, εἰδικά τίς σαρκικές μας πτώσεις, άλλά καί γενικότερα τίς ἁμαρτίες μας, ἀπό τή στιγμή πού πήραμε τήν συγχώρηση μέσω τοῦ πνευματικοῦ μας· ἀκόμη μᾶς προτρέπει νά μήν ἐμπιστευόμαστε στόν ἑαυτό μας ἀλλά στό Θεό ταπεινά καί νά μήν ἀπωθοῦμε τούς ἐλέγχους τῆς συνείδησής μας, ἀλλά νά τούς ἀποκαλύπτουμε καί νά ἐξομολογούμαστε, ὁπότε τά ἐνοχικά συναισθήματα ἐξαλείφονται. Ἡ σύγχρονη ψυχολογία, θεμελιωμένη στίς ἀθειστικές θεωρίες (ὁ Φρόυντ ὀνόμαζε τήν θρησκεία : αὐταπάτη μιᾶς διαχρονικῆς δυσλειτουργίας τῶν ἐνστίκτων) εἶναι δαιμονολογία(γέρων Πορφύριος). Παρουσιάζεται σάν καταξιωμένη ἐπιστημονική κατάκτηση καί ὅμως δέν θεραπεύει κανέναν. Ἀντίθετα ἔχει «γεμίσει τά ψυχιατρεῖα»(γέρων Πορφύριος). Στατιστικές στήν Ἀμερική (ἡ ὁποία σημειῶστε εἶναι γεμάτη ἀπό ψυχολόγους) ἀνεβάζει τό ποσοστό τῶν ἀνθρώπων πού παίρνουν ψυχοφάρμακα στό 93% τοὐλάχιστον. Ἡ ἁγνότητα δέν βλάπτει τήν ὑγεία, ὅπως διαδίδεται λανθασμένα καί σκόπιμα. Ἀντίθετα ἔχουν γίνει πάρα πολλά ἐπιστημονικά συνέδρια, πού διακηρύττουν ὅτι ἡ ἀπόλυτη ἐγκράτεια καί ἡ ἁγνότητα ὄχι μόνο δέν βλάπτει ἀλλά καί εἶναι πρωταρχικός παράγοντας σωματικῆς καί ψυχικῆς ὑγείας (Σ. Παπακώστα, Ηθική Υγεία, Αθήνα 1972). Εἶναι μάλιστα ἡ ἁγνότητα καί ὁ κυριώτερος συντελεστής γιά μιά μελλοντική ἐπιτυχημένη ,εὐλογημένη ἀπό τό Θεό οἰκογένεια.            
 6) ΜΕ ΤΗΝ  ΑΓΝΗ ΑΝΑΣΤΡΟΦΗ. ΜΕ ΤΟ ΟΧΙ ΣΤΗΝ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΚΑΙ ΠΟΝΗΡΙΑ. ΜΕ ΤΟ ΝΑ ΜΗ ΡΙΧΝΟΥΜΕ ΣΕ ΠΕΙΡΑΣΜΟ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΑΛΛΟΥΣ ΜΕ ΑΣΕΜΝΑ ΛΟΓΙΑ ΝΤΥΣἾΜΑΤΑ , ΠΑΡΕΕΣ ΚΛΠ Γράφει ὁ ἅγιος Ἀπ. Πέτρος: «Ὁμοίως [αἱ] γυναῖκες ὑποτασσόμεναι τοῖς ἰδίοις ἀνδράσιν͵ ἵνα καὶ εἴ τινες ἀπειθοῦσιν τῷ λόγῳ διὰ τῆς τῶν γυναικῶν ἀναστροφῆς ἄνευ λόγου κερδηθήσονται 3.2 ἐποπτεύσαντες τὴν ἐν φόβῳ ἁγνὴν ἀναστροφὴν ὑμῶν. 3.3 ὧν ἔστω οὐχ ὁ ἔξωθεν ἐμπλοκῆς τριχῶν καὶ περι θέσεως χρυσίων ἢ ἐνδύσεως ἱματίων κόσμος͵ 3.4 ἀλλ΄ ὁ κρυπτὸς τῆς καρδίας ἄνθρωπος ἐν τῷ ἀφθάρτῳ τοῦ πραέως καὶ ἡσυχίου πνεύματος͵ ὅ ἐστιν ἐνώπιον τοῦ θεοῦ πολυτελές»(Πετ.Α΄3, 1-5).

7)ΜΕ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΥΤΟΠΕΙΘΑΡΧΙΑ. ΚΥΡΙΩΣ ΜΕ ΤΗ ΜΥΣΤΗΡΙΑΚΗ ΖΩΗ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗ ΜΕΛΕΤΗ ΤΟΥ ΛΟΓΟΥ ΤΟΥ ΘΕΟΥ
Πράγματι, ἡ νεανική ἡλικία εἶναι ὡραία ἐποχή, ἀλλά δύσκολη. Είναι εὐκολόπιστη, εὐάλωτη καί ὀλισθηρή ἡ νεότης. Τά λόγια τοῦ ἁγίου εἶναι σαφέστατα: «Χαλεπόν ἡ νεότης ὅτι εὐρίπιστον, εὐεξαπάτητον, εὐόλισθον και σφοδροτέρου δεῖται τοῦ χαλινοῦ». Χρειάζεται νά βάλουμε ἰσχυρό χαλινάρι στόν ἑαυτό μας. Κυρίως ὅμως μέ τήν ἄνωθεν βοήθεια θά νικήσουμε. Τά λόγια τῆς Ἁγίας Γραφῆς ὠφελοῦν τά μέγιστα: «μεγάλη ὠφέλεια πρός τό μή ἁμαρτάνειν, τῶν Γραφῶν ἡ ἀνάγνωσις», λέγει ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος. Χρυσή συμβουλή εἶναι καί ἡ παραγγελία νά μάθουν ἀπό μικρά τά παιδιά, να διαβάζουν ἐρευνητικά τή Βίβλο μέ τά τόσα ἠθικά παραδείγματα καί τίς ἀθάνατες ἰδέες της.
Κυρίως ὅμως καί πρό πάντων νικοῦμε, ὅταν κάνουμε μυστηριακή ζωή, ἐντός τῆς Ἐκκλησίας. Ἄν θέλουμε, μποροῦμε νά νικήσουμε. Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος θέλοντας νά ὑποστηρίξει ἀκράδαντα ὅτι ἡ ἐγκράτεια είναι δυνατή, άναφέρει σάν ὑπέροχο παράδειγμα τόν Ἰσαάκ, ποὑ νυμφεύτηκε στήν ἡλικία τῶν 40 ἐτῶν, μένοντας μέχρι τότε ἁγνός. Και προσθέτει: ἄν ἕνας νέος στήν ἐποχή ἐκείνη τή μακρινή, κρατήθηκε μακριά ἀπό τήν ἁμαρτία, πόσο μᾶλλον πιό εὔκολα, μπορεί νά κατορθώσει τό ἴδιο, ἕνας νέος, πού ζεῖ στήν ἐποχή τῆς χάριτος, δηλαδή τῆς Ἐκκλησίας.

ΠΟΙΟ ΤΟ ΜΕΓΑΛΕΙΟ ΤΗΣ ΑΓΝΕΙΑΣ                              
Διακηρύσσει ὁ Μ.ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ: «Μεγάλη ἀρετὴ ἐγκράτεια͵ μέγα καύχημά ἐστιν ἁγνεία͵ μεγάλα ἐγκώμια τῆς παρθενίας. ὦ παρθενία͵ πλοῦτος ἀκατάληπτος ὦ παρθενία͵ στέφανος ἀμαράντινος ὦ παρθενία͵ ναὸς Θεοῦ καὶ ἁγίου πνεύματος οἰκητήριον ὦ παρθενία͵ μαργαρῖτα τίμιε παρὰ πολλοῖς ἀφανὴς͵ ὀλίγοις δὲ μόνοις εὑρισκόμενος ὦ ἐγκρά τεια φίλη Θεοῦ καὶ παρὰ ἁγίοις ἐγκωμιαζομένη ὦ ἐγκράτεια παρὰ πολλοῖς μισουμένη͵ τοῖς δὲ ἀξίοις σου γνωριζομένη ὦ ἐγκράτεια θάνατον καὶ ᾅδην ἀποφεύγουσα͵ καὶ ὑπὸ ἀθανασίας κατεχομένη ὦ ἐγκράτεια͵ χαρὰ προφητῶν͵ καὶ ἀποστόλων»(Work #029 24.7  to     Work #029 24.15).
Λέγει καί ὁ ἅγιος Γρηγόριος Ναζιανζηνός: «Καλὸν ἁγνεία͵ καὶ παρθενία· καὶ πειθέτω σε Παῦλος περὶ τούτων νομοθετῶν͵ καὶ βραβεύων δικαίως γάμῳ καὶ ἀγαμίᾳ͵ καὶ Ἰησοῦς αὐτὸς ἐκ Παρθένου γεννώμενος͵ ἵνα καὶ γέννησιν τιμήσῃ͵ καὶ προτιμήσῃ παρθενίαν»(Work #027 35.861.24  to     Work #027 35.861.28)      

ΕΠΙΛΟΓΟΣ


Γιά νά σωθοῦμε χρειάζονται δύο πράγματα: Ἡ Θεία Χάρις καί ἡ ἀνθρώπινη συνέργεια. Ἡ θεία χάρις ἔρχεται διά τῶν Μυστηρίων. Ἡ ἀνθρώπινη συνέργεια εἶναι ἡ ἀπόφασή μας νά πεθάνουμε γιά τόν κόσμο καί τή σάρκα, νά περιφρονήσουμε τά κοσμικά καί σαρκικά ἔργα. Μέ τήν παροῦσα πτωχή ἐργασία μελετήσαμε τό πῶς θά νεκρωθοῦμε ὡς πρός τά λεγόμενα σαρκικά ἁμαρτήματα, μέ τήν στενή ἔννοια τοῦ ὅρου καί θά μείνουμε ἁγνοί. Μετά τήν προπατορική πτώση ἡ σάρκα, τό σαρκικό φρόνημα ἀποζητάει νά τραφεῖ μέ τήν ἁμαρτία, κι ἔτσι ἀντιπολεμάει τά πνευματικά ἔργα. «Ἡ γάρ σάρξ ἐπιθυμεῖ κατά τοῦ Πνεύματος, τό δέ Πνεῦμα κατά τῆς σαρκός. Φανερά δέ ἐστι τά ἔργα τῆς σαρκός· ἅτινα ἐστι μοιχεία, πορνεία, ἀκαθαρσία, ἀσέλγεια, εἰδωλολατρία, φαρμακεία, ἔχθραι, ἔρεις, ζῆλοι, θυμοί, ἐριθεῖαι, διχοστασίαι, αἱρέσεις, φθόνοι, φόνοι, μέθαι , κῶμοι καί τά ὅμοια τούτοις. Οἱ τά τοιαῦτα πράσσοντες  βασιλείαν Θεοῦ οὐ κληρονομήσουσιν». 
Ἀντίθετα , ὅσοι ἀνήκουν στόν Χριστό, «τήν σάρκα ἐσταύρωσαν σύν τοῖς παθήμασι καί ταῖς ἐπιθυμίαις». Αὐτοί ἀγωνίζονται νά καθαριστοῦν «ἀπό παντός μολυσμοῦ σαρκός καί πνεύματος, ἐπιτελοῦντες ἁγιωσύνην ἐν φόβῳ Θεοῦ». Ἀγωνίζονται μέ φόβο Θεοῦ νά γίνουν ἅγιοι, ἁγνοί, ὁδηγούμενοι ἀπό τό πανάγιο Πνεῦμα, σύμφωνα μέ τήν ἀποστολική προτροπή:«Πνεύματι περιπατεῖτε καί ἐπιθυμίαν σαρκός οὐ μή τελέσητε. Οἱ γάρ κατά σάρκα  ὄντες τά τῆς σαρκός φρονοῦσιν, οἱ δέ κατά Πνεῦμα τά τοῦ Πνεύματος. Τό γάρ φρόνημα τοῦ Πνεύματος ζωή καί εἰρήνη· διότι τό φρόνημα τῆς σαρκός ἔχθρα εἰς Θεόν· τῷ γάρ νόμῳ τοῦ Θεοῦ οὐχ ὑποτάσσεται· οὐδέ γάρ δύναται. Εἰ γάρ κατά σάρκα ζῆτε, μέλλετε ἀποθνήσκειν· εἰ δέ Πνεύματι τάς πράξεις τοῦ σώματος θανατοῦτε, ζήσεσθε». Ἄς νεκρώσουμε λοιπόν, ζώντας ἀληθινά μέσα στήν Ἐκκλησία, μέ τή χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καί τόν αὐτοπροαίρετο ἀγῶνα μας, τό κοσμικό καί σαρκικό μας φρόνημα. «Ὅσο ἄφθαρτος καί ἀσώματος εἶναι ὁ Κύριος, τόσο εὐφραίνεται μέ τήν ἁγνότητα καί ἀφθαρσία τοῦ σώματός μας. Ἀντιθέτως οἱ δαίμονες, μέ κανένα ἄλλο δέν χαίρονται τόσο, ὅσο μέ τή δυσωδία τῆς πορνείας, καί μέ κανένα ἄλλο πάθος, ὅσο μέ τό μολυσμό τοῦ σώματος. Ἡ ἁγνεία εἶναι προσοικείωσις τοῦ Θεοῦ καί ὁμοίωσις πρός Αὐτόν, ὅσο εἶναι δυνατόν στόν ἄνθρωπο»[10]. Ἄς ἀγωνιστοῦμε λοιπόν γιά αὐτή τήν διπλῆ νέκρωση (ὡς πρός τόν κόσμο καί τή σάρκα). Ἄς μείνουμε ἁγνοί, γιά νά ζήσουμε αἰώνια μαζί μέ τό Χριστό, ἀλλά καί γιά νά φωτίσουμε τούς ἀνθρώπους τοῦ κόσμου, πού ζοῦν στό σκοτάδι τῆς ἄγνοιας καί τῆς ἁμαρτίας. Ἄς γίνουμε σύμφωνα μέ αὐτό πού εἶπε ὁ Κύριος: «Ὑμεῖς ἐστέ τό φῶς τοῦ κόσμου. Οὕτω λαμψάτω τό φῶς ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων, ὅπως ἴδωσιν ὑμῶν τά καλά ἔργα καί δοξάσωσι τόν Πατέρα ὑμῶν τόν ἐν τοῖς οὐρανοῖς».

                  ΤΕΛΟΣ ΚΑΙ Τῼ ΘΕῼ ΔΟΞΑ!

ΠΗΓΗ ΕΙΚΟΝΩΝ: Ι.ΗΣΥΧ. ΑΝΑΣΤΑΣΙΣ ΧΡΙΣΤΟΥ-ΕΜΜΑΟΥΣ, ΛΑΓΚΑΔΑ.




[1] Tit 2.4.1  to     Tit 2.5.3 «ἵνα σωφρονίζωσιν τὰς νέας φιλάνδρους εἶναι͵ φιλοτέκνους͵ 2.5 σώφρονας͵ ἁγνάς͵ οἰκουρούς͵ ἀγαθάς͵ ὑποτασσομένας τοῖς ἰδίοις ἀνδράσιν͵ ἵνα μὴ ὁ λόγος τοῦ θεοῦ βλασφημῆται». Οἱ γυναῖκες πρέπει νά ἀγαποῦν τόν ἄνδρα τους καθώς καί νά εἶναι ἁγνές παρόλο πού εἶναι στά δεσμά τοῦ Γάμου.
[2] Ἁγ. Ἀθανασίου: Work #060 634.7  to     Work #060 635.8 «Αἰνείσθω σοι καὶ γάμος͵ πρὸ γάμου δ΄ ἀφθορία· Γάμος συγγνώμη πάθους͵ ἁγνεία δὲ λαμπρότης· Γάμος πατὴρ ἁγίων͵ ἁγνεία δὲ λατρεία. Ταύτην καὶ τότε καιροῖς ἐτίμων τοῖς εὐθέτοις͵ Ἀδὰμ ἐν παραδείσῳ. Μωσὴς ἐν ὄρει Σινᾶ͵ Λειτουργῶν ὁ Ζαχαρίας͵ ὁ πατὴρ τοῦ Προδρόμου. 635 Γάμος καὶ παρθενίας ῥίζα τῆς Θεῷ φίλης͵ Ἀλλ΄ ἔστιν ὁμῶς σαρκὸς καὶ βράσματος δουλεία. Ὅτ΄ ἦν νόμος͵ καὶ σκιαὶ͵ καὶ πρόσκαιροι λατρεῖαι͵ Τότ΄ εἶχε πρῶτα καὶ γάμος͵ ὡς ἔτι νηπιώδης· Ὅτε δ΄ ὑπεξῆλθε τὸ γράμμα͵ τὸ πνεῦμ΄ ἀντεισήχθη͵ Καὶ Χριστὸς ἔπαθε σαρκὶ͵ προελθὼν ἐκ Παρθένου͵ Τότ΄ ἐξέλαμψεν ἁγνεία συντέμνουσα τὸν κόσμον͵ Ὃν ἐκεῖ δεῖ μεταβῆναι Χριστῷ συνανελθόντι».

[3] Ἁγ. Μαξίμου τοῦ Ὁμολογητοῦ:«Κακία ἐστίν ἡ ἐσφαλμένη κρίσις τῶν νοημάτων, ᾗ ἐπακολουθεῖ ἡ παράχρησις τῶν πραγμάτων. Οἷον ὡς ἐπί τῆς γυναικός, ἡ ὀρθή κρίσις τῆς συνουσίας ὁ σκοπός ἐστι τῆς παιδοποιίας. Ὁ οὖν εἰς τήν ἠδονήν ἀποβλεψάμενος ἐσφάλη περί τήν κρίσιν, τό μή καλόν ὡς καλόν ἡγησάμενος. Ὁ γοῦν τοιοῦτος παραχρῆται γυναικί συνουσιαζόμενος» Κεφάλαια περί ἀγάπης 2,17,PG90,989ΑΒ.
[4] Ἁγ. Γρηγορίου Παλαμᾶ, Ὑπέρ τῶν ἱερῶς ἡσυχαζόντων 1,1,22 ἔκδ. Π. Χρήστου, Γρηγορίου Παλαμᾶ Συγγράμματα, τόμ. 1, σ. 385:«Ὡς γάρ ἡ ἐπί παιδοποιΐᾳ κατά τούς νομίμους τῶν γάμων ἡδονή θεῖον Θεοῦ δῶρον ἥκιστ' ἄν κληθείῃ, σαρκικόν γάρ καί φύσεως, ἀλλ' οὐ χάριτος τό δῶρον, καίτοι τήν φύσιν ὁ Θεός ἐποίησεν».
[5] Cor2 6.4.1  to     Cor2 6.6.1 «ἀλλ΄ ἐν παντὶ συνιστάνοντες ἑαυτοὺς ὡς θεοῦ διάκονοι͵ ἐν ὑπομονῇ πολλῇ͵ ἐν θλίψεσιν͵ ἐν ἀνάγκαις͵ ἐν στενοχωρίαις͵ 6.5 ἐν πληγαῖς͵ ἐν φυλακαῖς͵ ἐν ἀκαταστασίαις͵ ἐν κόποις͵ ἐν ἀγρυπνίαις͵ ἐν νηστείαις͵ 6.6 ἐν ἁγνότητι͵ ἐν γνώσει»

[6] Μ. ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ:       Work #061 27.125.14  to     Work #061 27.125.20 «Ὁ φόβος Κυρίου ἁγνὸς διαμένων εἰς αἰῶνα αἰῶνος. Ὡς πρὸς ἀντιδιαστολὴν τοῦ νομικοῦ φόβου τὸ τοιοῦτον· ἐκεῖνος γὰρ κολαστής. Ἡμῶν ἁγνεία ἐστὶν ἁμαρτημάτων ἀποχή. Διὸ καὶ ἁγνὸς εἴρηται ὁ φόβος͵ ὡς ἁγνοὺς ποιῶν· τῷ γὰρ φόβῳ Κυρίου͵ φη σὶν͵ ἐκκλίνει τις ἀπὸ κακοῦ. Αἰώνιος δὲ ὢν ὁ φόβος͵ ἐν οἷς ἂν γένηται καὶ αὐτοὺς αἰωνίους ποιεῖ».
[7] Λογ. ξθ', σ.272
[8] Μ.ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ:       Work #026 1.6.17  to     Work #026 1.6.24 «φύλασσε τὴν ἁγνείαν καὶ μὴ ἀναβαινέτω εἰς τὴν καρδίαν σου περὶ γυναικὸς ἀλλοτρίας ἢ περὶ πορνείας. Εἰ δέ τις ἐργάζεται τὸ ἔργον τοῦτο τὸ πονηρὸν͵ θάνατον ἑαυτῷ κατεργάζεται. βλέπε οὖν͵ ἀπέχου ἀπὸ τῆς ἐνθυμήσεως ταύτης. ὅπου γὰρ σεμνό της καὶ ἁγνεία κατοικεῖ͵ ἐκεῖ ἀνομία οὐκ ὀφείλει ἀνα βαίνειν· τοῦτο γὰρ κατορθοῦται διὰ πόνου εὐχῆς καὶ ταπεινώσεως».

[9] Jac 3.16.1  to     Jac 3.17.3 «ὅπου γὰρ ζῆλος καὶ ἐριθεία͵ ἐκεῖ ἀκαταστασία καὶ πᾶν φαῦλον πρᾶγμα. 3.17 ἡ δὲ ἄνωθεν σοφία πρῶτον μὲν ἁγνή ἐστιν͵ ἔπειτα εἰρηνική͵ ἐπιεικής͵ εὐπειθής͵ μεστὴ ἐλέους καὶ καρπῶν ἀγαθῶν͵ ἀδιάκριτος͵ ἀνυπόκριτος».

[10] Ἁγ. Ιωάννου  Σιναΐτου : Κλῖμαξ Λόγ. ΙΕ στ.32,33.

Παρασκευή 25 Δεκεμβρίου 2009

Η ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΕΙΝΑΙ ΣΥΝΟΔΟΣ ΟΥΡΑΝΟΥ ΚΑΙ ΓΗΣ


Ἡ Θεία Λειτουργία εἶναι σύνοδος οὐρανοῦ καί γῆς.


Πρόλογος
Ἡ Θεία Λειτουργία εἶναι ἡ ζωή μας. Εἶναι ὁ Χριστός. Εἶναι ἡ φανέρωση τοῦ Σώματός Του. Εἶναι ἡ μυστηριακή φανέρωση καί βίωση τῆς ὅλης Θείας Οἰκονόμίας. Συνάμα εἶναι καί ἡ σύναξη τῶν πάντων, ἐπιγείων καί οὐρανίων, Θεοῦ καί ἀνθρώπων «ἐπί τό αὐτό», στήν Λατρεία τῆς Ἁγίας Τριάδος.


Ὁ Κύριος εἶναι ὁ ἐκκλησιάζων πᾶσαν τήν κτίσιν
1. Ἡ Θεία Λειτουργία εἶναι ἡ μυστηριακή παρουσία τοῦ Χριστοῦ. Ὁ Χριστός εἶναι ὁ Δημιουργός καί Βασιλεύς τῶν ὅλων. Εἶναι «ὁ πᾶσαν ἐκκλησιάζων τήν κτίσιν». Ἡ παρουσία του συγκαλεῖ, συνάγει τά πάντα. Τά «ἐνδιασφίγγει καί μεταξύ τους καί μέ τόν ἑαυτό Του προνοητικῶς» ὅπως λέει ὁ ἅγιος Γρηγόριος Νύσσης καί ὁ ἅγιος Μάξιμος ὁ Ὁμολογητής . Σέ κάθε Θεία Λειτουργία μαζί μέ τόν Χριστό εἶναι παροῦσα καί ὃλη ἡ Ἐκκλησία( ἡ ἐπίγεια ἢ στρατευομένη καί ἡ οὐράνια ἢ θριαμβεύουσα), ἀλλά καί ὅλη ἡ κτίση . Γι' αὐτό καί ὁ ἱερός Χρυσόστομος καί ἄλλοι Πατέρες ὀνομάζουν τή θεία Λειτουργία σύν-οδο, ἐπειδή ὅλοι μαζί ἑνωμένοι συμ-πορευόμαστε πρός τόν Θεό .


Ἡ Θεία Λειτουργία εἶναι σύνοδος καί οἱ πιστοί «σύν-οδοι»
Ἡ λέξη Σύνοδος στὴν ἀρχική της σημασία ἀποτελεῖται ἀπὸ τὶς ἐπὶ μέρους λέξεις σὺν καὶ ὁδός, ποὺ σημαίνει συνοδοιπορία, συμπόρευση.Αὐτό ἀκριβῶς εἶναι ἡ Θεία Λειτουργία: ἡ ἐπί τό αὐτό Σύναξη τοῦ σύμπαντος καί ἡ πορεία του πρός τή Βασιλεία τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ. Ἡ Θεία Λειτουργία εἶναι ὁ Ἐκκλησιασμός τοῦ Σύμπαντος καί ἡ συμπόρευση ὅλων τῶν στοιχείων του πρός τόν Κύριον τῶν πάντων. Εἶναι ἡ συγκέντρωση ὅλων σ’ ἕνα σῶμα τό Σῶμα τοῦ Χριστοῦ.
Ὁ ἅγιος Ἱγνάτιος ὁ θεοφόρος λέγει ὅτι οἱ χριστιανοί εἴμαστε ὅλοι «σύνοδοι», συνοδοιπόροι, « θεοφόροι καὶ ναοφόροι͵ χριστοφόροι͵ ἁγιοφόροι στολισμένοι πλήρως, μέ τίς ἐντολές τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ». Συνοδοιποροῦμε φέροντας μέσα μας τόν Θεό, τόν Χριστό, τό Ἅγιο Πνεῦμα, τόν Ναό τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ Μας πού εἶναι ἡ καρδία μας. Εἴμαστε λίθοι τοῦ Ναοῦ πού ἀνήκει στόν Πατέρα καί ἀναβαίνουμε στά ὕψη μέ τήν μηχανή τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, πού εἶναι ὁ Τίμιος Σταυρός, χρησιμοποιώντας σάν σχοινί τό Ἅγιο Πνεῦμα. Ἡ πίστη μας εἶναι ὁ ἀναγωγέας μας (αὐτό πού μᾶς ἀνεβάζει πρός τόν Θεό) ἐνῶ ἡ ἀγάπη εἶναι ὁ κοινός μας δρόμος πού μᾶς φέρνει πρός τά ἄνω, πρός τόν Θεό .



Ἡ ἀγάπη μᾶς καθιστᾶ συν-οδοιπόρους.
Χωρίς ἀγάπη δέν ὑπάρχει σύνδεσμος μεταξύ μας, δέν ὑπάρχει σύνοδος, συνοδοιπορία πνευματική, δέν ὑπάρχει ἐκκλησιασμός, ἐκκλησιαστικοποίηση τοῦ ποιμνίου· χωρίς ἀγάπη δέν ὑπάρχει ἑνότης, Θεία Εὐχαριστία καί Θεία Λειτουργία. Χωρίς ἀγάπη δέν ὑπάρχει Ἐκκλησία, οὔτε εἶναι δυνατόν νά εἶναι κάποιος μέλος τῆς Ἐκκλησίας ἄν δέν βαδίζει στό δρόμο τῆς ἐν Χριστῷ ἀγάπης. Συνοδοιποροῦμε ὅμως ὄχι μόνο μέ τήν ἐπίγεια ἀλλά καί μέ τήν ἐν οὐρανοῖς Ἐκκλησία καί τούς ἄμωμους ἁγίους μας . Στήν Θεία Λειτουργία ποτέ δέν πρέπει νά ξεχνᾶμε ὅτι εἴμαστε ὅλοι μαζί. Δέν εἴμαστε μόνοι μας οὔτε κάνουμε ἀτομική προσευχή. Στήν Ἐκκλησία ἄλλωστε ποτέ δέν εἴμαστε ἄτομα οὔτε ποτέ κάνουμε ἀτομική προσευχή. Ἡ κατά μόνας προσευχή πού κάνει ὁ καθένας μας δέν εἶναι πάλι ἀτομική ἀλλά γεγονός πού ἀφορᾶ σ’ ὅλην τήν Ἐκκλησία διότι ὁ πιστός εἶναι πάντα ἑνωμένος μέ ὅλους τούς πιστούς μέ ὅλην τήν Ἐκκλησία. Ἀκόμη καί ἄν εἶναι ἀσκητής ἀπομονωμένος δέν παύει νά νιώθει ἕνα μέ ὅλους τούς πιστούς. Κατ’ ἐξοχήν ὀφείλουμε νά νιώθουμε ἕνα μέ ὅλους ὅταν βρισκόμεθα μέσα στήν Θεία Λατρεία. Συλλειτουργοῦμε καί συλλειτουργούμαστε. Γιά νά γίνουμε ἄλλωστε ἕνα προσευχήθηκε ὁ Χριστός Μας. Γιά νά γίνουμε ἕνα ἦλθε στή γῆ. Γιά νά γίνουμε ἕνα διά τοῦ Παρακλήτου Πνεύματος ἔφυγε στούς οὐρανούς. Γιά νά γίνουμε ἕνα θά ἔλθει καί πάλιν κατά τήν ἔνδοξον Δευτέρα Του Παρουσία.
Ὁ Χριστιανός ποτέ δέν νιώθει μόνος διότι πάντα βιώνει ὅτι εἶναι ἕνα μέ ὅλους. Οἱ καϋμοί, οἱ θλίψεις, οἱ χαρές ὅλων εἶναι καί δικά του βιώματα. Ὅταν γίνουμε ἕνα μέ ὅλους, διά τῆς ἐν Χριστῷ ἑνοποιοῦ ἀγάπης, τότε εἴμαστε μέσα στήν Ἐκκλησία. Ὅταν ζήσουμε αὐτήν τήν ἑνότητα μέ ὅλους, τηρώντας τίς Κυριακές Ἐντολές, τότε εἰσαγόμαστε καί παραμένουμε μέσα στήν Ἐκκλησία. Γινόμαστε τότε ἕνα σῶμα, τό Σῶμα τοῦ Χριστοῦ καί πραγματώνεται τό τοῦ Ἀποστόλου Παύλου: «Ὑμεῖς δε ἐστέ σῶμα Χριστοῦ καί μέλη ἐκ μέρους» .
Ὁ Γέροντας Πορφύριος Καυσοκαλυβίτης βίωνε αὐτήν τήν ἑνότητα μέ ὅλους καί γι’ αὐτό ἔλεγε:
«Εἴμαστε ὅλοι ἕνα, γιατί ὁ Θεός εἶναι Πατέρας μας κι’ εἶναι παντοῦ» . Ὑπάρχει ἡ κοινότητα τῆς φύσεως, τῆς οὐσίας. Ἔχουμε ὅλοι τήν ἴδια ἀνθρώπινη φύση .Πρέπει νά ὑπάρξει καί ἡ ἑνότητα τοῦ θελήματος· καί αὐτό γίνεται μόνο διά τῆς ὑπακοῆς ὅλων στόν Χριστό. Πράγματι μόνο «μέσα στήν Ἐκκλησία γινόμαστε ἕνα μέ κάθε δυστυχισμένο καί πονεμένο κι ἁμαρτωλό» .



Ἐκκλησία σημαίνει σύνοδος
Σύνοδος καὶ Ἐκκλησία εἶναι ταυτόσημες ἔννοιες, διότι ἡ Ἐκκλησία εἶναι σύνοδος οὐρανοῦ καὶ γῆς, ἀγγέλων καὶ ἀνθρώπων, ζώντων καὶ κεκοιμημένων.Ὅλοι οἱ Χριστιανοί εἴμεθα συνοδίτες, συνοδοιπόροι. Πορευόμαστε διά τοῦ Χριστοῦ πρός τόν Θεό Πατέρα. Ὁ Κύριος εἶναι ὁ Δρόμος, ἡ Ὁδός πάνω στήν Ὁποία βαδίζουμε καί διά τῆς Ὁποίας φθάνουμε στόν προορισμό μας. Μαζί μας εἶναι ὅλη ἡ Ἐκκλησία.
Εἴμαστε συνοδοιπόροι ὄχι μόνο μέ τούς ἄλλους ἐν Χριστῷ ἀδελφούς ἀλλά καί μέ τόν Ἴδιο τόν Χριστό Μας. Ὁ Χριστός Μας εἶναι μαζί μας ἐπάνω στόν Σταυρό κι ἐμεῖς σάν τόν ἐκ δεξιῶν Του ληστή κραυγάζουμε: «Μνήσθητι ἡμῶν Κύριε ἐν τῇ Βασιλείᾳ Σου». Ὁ Κύριος μᾶς χαρίζει τόν ἑαυτό Του, τήν Θεία Κοινωνία, πού εἶναι ὁ Παράδεισος, ἐπαναλαμβάνοντας αὐτό τό λόγο πού εἶπε στόν ἅγιο Ληστή: «Σήμερον μετ’ ἐμοῦ ἔσῃ ἐν τῷ Παραδείσῳ».
«Ἡ Ἐκκλησία», λέει ὁ ἱερός Χρυσόστομος, «ἱδρύθηκε ὄχι γιά νά εἴμαστε διαιρεμένοι ὅσοι μαζευόμαστε, ἀλλά γιά νά φθάσουμε στήν ἑνότητα ὅσοι εἴμασταν διαιρεμένοι. Καί αὐτό φανερώνει ἡ Εὐχαριστιακή σύνοδος». Ὀνόμαζει τήν Θεία Λειτουργία Εὐχαριστιακή σύνοδο. Μέ τήν συμμετοχή μας σ’ αὐτήν δείχνουμε ὅτι βαδίζουμε ὅλοι ἑνωμένοι πάνω στήν ἴδια Ὁδό πού εἶναι ὁ Κύριος. Συμβαδίζουμε καί συν-ερχόμεθα...Ἐρχόμαστε μαζί καί φθάνουμε συγκροτοῦντες μία ἁγία συν-έλευση.
Ἔστω καί ἄν εἶναι δύο ἤ τρεῖς οἱ μετέχοντες στήν Θεία Λειτουργία, ὅμως αὐτοί συν-οδεύουν καί συνοδοιποροῦν μέ ὅλην τήν Ἐκκλησία πρός τήν Ἁγία Τριάδα. Οἱ δύο ἤ τρεῖς λαϊκοί πού μάζί μέ τόν ἱερέα λειτουργό- τήν εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ- προσφέρουν τήν ἀναίμακτη θυσία δέν εἶναι μόνοι τους ξεκομμένοι ἀπό τούς ἄλλους· εἶναι «ὁλόκληρο τό σῶμα τῆς Ἐκκλησίας, τό ὁποῖο μέ μιά ψυχή καί μέ μιά φωνή ἀναπέμπει τήν δέησή του στόν Θεό... Κι ἄν ἀκόμα ὅλοι σιγοψάλλουν, ἡ φωνή βγαίνει σάν ἀπό ἕνα στόμα» . Ἡ Θεία Λειτουργία εἶναι μία ἁγία σύν-οδος, ἁγία συν-έλευση τῶν πάντων, ἕνας ἔρχομος, μία πορεία ἀλλά καί ἕνα φτάσιμο, μία ἄφιξη ὅλων στό ἅγιο Τέρμα πού εἶναι ὁ Θεός.


Πάνω στό Ἅγιο Δισκάριο εἴμαστε ὅλοι
Πάνω στό Ἅγιο Δισκάριο στήν Ἁγία Πρόθεση βγαίνουν μερίδες γιά ὅλη τήν Ἐκκλησία. Στό κέντρο ὁ Ἀμνός, τό Ἀρνίον, ὁ Χριστός. Δεξιά Του ἡ μερίδα τῆς Ὑπερευλογημένης Θεοτόκου καί ἀριστερά οἱ μερίδες τῶν ἀγγέλων καί πάντων τῶν ἁγίων. Κάτω ἀπό τόν Κύριο οἱ μερίδες ὅλων μας, ζώντων καί κεκοιμημένων..
Πρίν ἀκόμη ὁ Χριστός παραθέσει τό Δεῖπνο Του, μέσα στήν Παναγία ἱερουργήθηκε-τῇ δυνάμει τοῦ Ἁγίου Πνεύματος- τό μυστήριο τῆς σωτηρίας μας: «Ἔγινε ἡ κοιλία σου ἁγία Τράπεζα, ἔχουσα τόν οὐράνιο Ἄρτο» λέει ἕνα τροπάριο τοῦ ὄρθρου τῆς Μεσοπεντηκοστῆς. Στή θεία Λειτουργία ἡ Βασίλισσα τῶν οὐρανῶν βρίσκεται στά δεξιά τοῦ Βασιλέως. «Διότι ὅπου ὁ Χριστός...ἐκεῖ στέκεται καί αὐτή... διότι ἀληθινά εἶναι θρόνος Του · ὅπου κάθεται ὁ βασιλεύς, ἐκεῖ στέκεται καί ὁ θρόνος» σημειώνει καί ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς .
Ὁ ἀγγελικός κόσμος εἶναι ἡ δορυφορία τοῦ Χριστοῦ. Ὁ Κύριος προχωρεῖ πρός τό Γολγοθᾶ καί οἱ ἅγιοι ἄγγελοι παρατηροῦν μέ δέος καί συνοδεύουν. Ὁ Κύριος «ταῖς ἀγγελικαῖς ἀοράτως δορυφορούμενος τάξεσιν» πορεύεται γιά νά θυσιαστεῖ. Καί τήν ὥρα τῆς προσφορᾶς οἱ ἄγγελοι συλλειτουργοῦν μέ μᾶς καί συνδοξολογοῦν τῆν Θεία ἀγαθότητα. Αὐτός εἶναι ὁ μεγάλος καρπός τῆς Θείας Λειτουργίας: «Ὤ τά δῶρα τοῦ Χριστοῦ. Στόν Οὐρανό οἱ στρατιές τῶν ἀγγέλων δοξολογοῦν· κάτω, στίς ἐκκλησίες οἱ ἄνθρωποι χοροστατοῦν καί μιμοῦνται τήν ἴδια μέ ἐκείνους (τούς ἀγγέλους) δοξολογία. Ἄνω τά Σεραφείμ ἀναβοοῦν τόν τρισάγιο ὕμνο· κάτω τόν ἴδιο ὕμνο ἀναπέμπει τό πλῆθος τῶν ἀνθρώπων. Μία κοινή πανήγυρις συγκροτεῖται ἀπό τά ἐπίγεια καί τά ἐπουράνια· μία εὐχαριστία, ἕνα ἀγαλλίαμα, μία εὐφρόσυνη χοροστασία. Αὐτήν τήν συγκρότησε ἡ ἄφατη συγκατάβαση τοῦ Δεσπότη, αὐτήν τήν συνέπλεξε τό Ἅγιο Πνεῦμα· τήν ἀρμονία τῶν φθόγγων της τήν συνήρμοσε ἡ Πατρική εὐδοκία, ἔτσι ὥστε ἀπό ἄνω νά ἔχει τήν εὐρυθμία τῶν μελῶν καί ἀπό τήν Ἁγία Τριάδα, σάν ἀπό κάποιο πλῆκτρο κινούμενη νά ἀντηχεῖ τό εὐχάριστο καί μακάριο μέλος, τό ἀγγελικό ἄσμα, τήν χωρίς τέλος συμφωνία. Αὐτό εἶναι τό ἀποτέλεσμα τῆς ἐδῶ προθυμίας, αὐτός εἶναι ὁ καρπός τῆς συνέλευσής μας . Ἡ λειτουργική σύναξις μας, τῶν πιστῶν, μᾶς φέρνει σέ κοινωνία καί ἑνότητα μέ τόν οὐράνιο κόσμο. Ἀξιωνόμαστε νά συλλειτουργοῦμε, νά εἰσ-οδεύουμε, νά συνευχαριστοῦμε, νά συμψάλλουμε μέ τίς Οὐράνιες ἀγγελικές ἀγαθότατες δυνάμεις. Τί ὑπέροχη δωρεά! Συνόδος Ἀγγέλων καί ἀνθρώπων ἡ κάθε Θεία Λειτουργία...
Μαζί μέ τίς ἀγγελικές δυνάμεις στή Θεία Εὐχαριστία συμμετέχει «τῶν Ἁγίων ὁ χορός». Ἡ εὐχαριστιακή Σύναξη εἶναι ἡ γιορτή τῆς νίκης τοῦ Χριστοῦ. Καί ὅσοι συμπορεύθηκαν μέ τόν Χριστό καί νίκησαν μαζί Του συμπαρίστανται τήν ὥρα αὐτή. «Ὅπως ἀκριβῶς ὅταν ἑορτάζονται τά ἐπινίκια τῶν βασιλέων, τότε δοξάζονται καί ἀναφέρονται τιμητικά καί ὅσοι ἔλαβαν μέρος στήν νίκη... ἔτσι καί ἐδῶ, διότι αὐτός εἶναι ὁ καιρός τῶν ἐπινικίων» .
Στή Θεία Λειτουργία εἶναι παρόντες καί οἱ κεκοιμημένοι ἀδελφοί μας. Ζητᾶμε γι' αὐτούς τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ. Ἡ μνημόνευσή τους στή Θεία Λειτουργία φέρνει στίς ψυχές τους «πολύ κέρδος καί μεγάλη ὠφέλεια» λέει ὁ ἱερός Χρυσόστομος. Οὐρανός καί γῆ, ἄγγελοι καί ἄνθρωποι, ζῶντες καί κοιμηθέντες, τό σύμπαν ὁλόκληρο, συνεορτάζουν καί συνευχαριστοῦν τόν Κύριο γιά τήν ἀγάπη Του.




Σύνοδος τοῦ χώρου καί τοῦ χρόνου
Ἀκόμη καί ὁ χῶρος καί ὁ χρόνος συστέλλονται , συνάζονται , συμπυκνώνονται, μᾶς συν-οδεύουν, συν-οδοιποροῦν μαζί μας μέσα στή Θεία Λειτουργία. Ἡ Θεία Λειτουργία εἶναι τό μυστήριο τοῦ Χριστοῦ. Καί ὅπως ὁ Χριστός εἶναι «τό Α καί τό Ω, ὁ πρῶτος καί ὁ ἔσχατος, ἡ ἀρχή καί τό τέλος», ἔτσι καί ἡ θεία Λειτουργία εἶναι ἡ ἐν Χριστῷ σύναξη τοῦ χώρου καί τοῦ χρόνου πού χαρίζεται στήν σύναξη τῶν πιστῶν. Εἶναι ἡ λατρευτική παρουσίαση, ἀνάπτυξη καί ἀναβίωση ὅλων ὅσων ἔκανε ὁ Χριστός γιά τή σωτηρία μας. Ὁ κοσμικός χρόνος εἶναι σάν σταματημένος.. Ὃλα διαδραματίζονται μέσα στό λεγόμενο Λειτουργικό χρόνο, βιώνονται σάν γεγονότα τοῦ παρόντος:Ἡ γέννηση στή Βηθλεέμ, ὁ Μυστικός Δεῖπνος, ἡ πορεία στό Γολγοθᾶ, ἡ Σταυρική Θυσία, ἡ Ἀνάσταση..Ὁλοφάνερο αὐτό καί στούς ὕμνους πού ψάλλονται: «Σήμερον κρεμᾶται ἐπί ξύλου», «Χριστός γεννᾶται» ὂχι γεννήθηκε...
Ζοῦμε μαζί μέ ὅλη τή Δημιουργία, τήν θεία Οἰκονομία καί χαιρόμαστε σταυροαναστάσιμα, γευόμαστε τήν μακαριότητα τοῦ Θεοῦ, μέσα στό αἰώνιο παρόν τοῦ Θεοῦ · διότι γιά τόν ἂχρονο Θεό δέν ὑπάρχει παρελθόν καί μέλλον. Καί ὅπως ὁ Χριστός ἔγινε, γίνεται καί εἶναι ἡ Ζωή καί τό Πᾶν γιά μᾶς, ἔτσι καί ἡ Θεία Λειτουργία εἶναι ἡ Ζωή μας καί τό Πᾶν γιά μᾶς καί τώρα καί πάντοτε.


Στήν Λειτουργική σύνοδο μέσα στόν Λειτουργικό χωρόχρονο ζοῦμε ὅλο τό ἔργο τοῦ Θεοῦ γιά τήν σωτηρία μας.
Στήν Θεία Λειτουργία συγκεφαλαιώνεται ὅλη ἡ «οἰκονομία» . Ὅλα τά θαυμαστά γεγονότα πού ἐργάστηκε ὁ Θεός γιά νά ἐπαναφέρει στόν Οἶκο Του τόν ἄνθρωπο μετά τήν παρακοή, καί νά τόν κάνει πάλι οἰκεῖο Του(νά τόν σώσει), ὅλα αὐτά μαζί ὀνομάζονται θεία Οἰκονομία. Αὐτό τό γεγονός τῆς ἐν Χριστῷ σωτηρίας μας ζοῦμε στή Θεία Λειτουργία καί εὐχαριστοῦμε τό Θεό.Ἡ Θεία Λειτουργία εἶναι ἡ μυστηριακή ἀναβίωση τῆς Θείας Οἰκονομίας, ἡ «συγκεφαλαίωσις τῆς ὅλης οἰκονομίας» , ὅπως λέει ὁ ἅγιος Θεόδωρος ὁ Στουδίτης . Στήν τελευταία πρίν ἀπό τήν ἀπόλυση εὐχή,πού λέει ὁ ἱερέας ὃταν μεταφέρει τά «ἃγια» στήν Ἁγία Πρόθεση, τονίζεται ὃτι ὁ Χριστός εἶναι «ὁ πληρώσας πᾶσαν τήν πατρικήν οἰκονομίαν». Ὁ Χριστός εἶναι ἡ ἀνακεφαλαίωση τοῦ μυστηρίου τῆς Θείας Οἰκονομίας.
Ὅλα τά γεγονότα τῆς ζωῆς τοῦ Χριστοῦ ἱερουργοῦνται στή Θεία Λειτουργία.Σ' αὐτήν βλέπουμε τόν Κύριο νά γεννιέται στήν Ἁγία Πρόθεση, νά βγαίνει στή δημόσια δράση μέ τήν Εἲσοδο τοῦ ἁγίου Εὐαγγελίου, νά κηρύττει μέ τήν ἀνάγνωση τοῦ ἁγίου Εὐαγγελίου. Τόν βλέπουμε νά πορεύεται πρός τό Πάθος στήν μεγάλη Εἲσοδο, νά θυσιάζεται πάνω στήν ἁγία Τράπεζα, νά ἀνασταίνεται μέσα μας μέ τήν Θεία Κοινωνία καί νά ἀναλαμβάνεται πάλι στούς οὐρανούς στό τέλος τῆς Θείας Λειτουργίας. Μαζί μέ τούς Δώδεκα μετέχουμε στό Δεῖπνο, στό Ὑπερῶο τῆς Σιών. «Πιστεύσατε ὅτι καί τώρα ἐκεῖνο τό δεῖπνο εἶναι, στό ὁποῖο καί αὐτός ὁ Χριστός ἀνέκειτο. Σέ τίποτε δέν διαφέρει τοῦτο τό εὐχαριστιακό δεῖπνο ἀπό ἐκεῖνο... Τοῦτο εἶναι ἐκεῖνο τό ἀνώγειον, ὅπου ἦσαν τότε· ἀπό ἐδῶ ἐξῆλθαν στό ὄρος τῶν ἐλαιῶν»(Ἱερός Χρυσόστομος) . Πορευόμαστε ὕστερα μαζί Του στό δρόμο τῆς σταυρικῆς θυσίας. Τό ἅγιο θυσιαστήριο εἶναι ὁ Γολγοθᾶς . Μετά τό Γολγοθᾶ φθάνουμε στήν Ἀνάσταση: «Τίποτε περισσότερο δέν ἔχει τό μυστήριο τοῦ Πάσχα ἀπό αὐτό πού τελεῖται τώρα· ἕνα καί τό αὐτό εἶναι, ἡ ἴδια χάρη τοῦ Πνεύματος, πάντα πάσχα εἶναι» .



Ἡ Θεία Λειτουργία εἶναι ἕνα συνεχές Πάσχα μιά συν-διάβαση μέ τόν Χριστό στήν Βασιλεία Του.
Ἡ Θεία Εὐχαριστία εἶναι τό ἀδιάκοπο Πάσχα(=διάβαση) τῆς Ἐκκλησίας. Εἶναι τό ἀδιάκοπο πέρασμα στήν Βασιλεία τοῦ Χριστοῦ μαζί μ’ Αὐτόν. Εἶναι ἡ ἀρχή καί ἡ πρόγευση τοῦ καινοῦ αἰῶνος πού εἰσβάλλει μέσα στόν παλαιό καί τόν μεταμορφώνει μέσα στό ἀναστάσιμο φῶς. Συνοδεύουμε καί συμπορευόμαστε μέ τόν Χριστό μέσα στόν Παράδεισο. Ζοῦμε τήν χαρισματική παρουσία τῆς μελλοντικῆς Βασιλείας. Ζοῦμε συνοδευόμενοι ἀπό τόν Χριστό καί ἑνούμενοι μαζί Του, τήν ζωή τοῦ Παραδείσου ἀπό τώρα. «Σύ ἐκ τοῦ μή ὄντος εἰς τό εἶναι ἡμᾶς παρήγαγες, καί παραπεσόντας ἀνέστησας πάλιν καί οὐκ ἀπέστης πάντα ποιῶν ἕως ἡμᾶς εἰς τόν οὐρανόν ἀνήγαγες καί τήν βασιλείαν σου ἐχαρίσω τήν μέλλουσαν». Προσέξτε: «ἀνήγαγες», ὄχι «ἀνάξεις» δηλ. ἤδη μᾶς ἔχεις ἀνεβάσει στόν οὐρανό, ἤδη ζοῦμε στόν Παράδεισο. Κάνεις τήν γῆ οὐρανό μ' αὐτό τό μυστήριο. Μᾶς δίνεις τήν δυνατότητα νά βαδίσουμε στόν οὐρανό. Ἔκανες «τόν οὐρανόν βατόν» λέει ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος . Καί τό ἀκόμη φρικτότερο ἔρχεσαι καί μένεις μέσα μας κι ἐμεῖς «μέσα Σου»...Συνοδοιπορεῖς καί συγκατοικεῖς, συνοδεύεις καί παρηγορεῖς, μᾶς χαροποιεῖς καί μᾶς καθιστᾶς μακάριους, μᾶς θεοποιεῖς καί γίνεσαι ἕνα μαζί μας.


Οἱ πρῶτοι Χριστιανοί
Οἱ πρῶτοι χριστιανοί μέ μύριες προφυλάξεις ἀλλά καί μέ ἀδούλωτο φρόνημα τελοῦσαν τήν θεία Λειτουργία στίς κατακόμβες ἤ στίς ἐκκλησίες ὅταν δέν ἦταν καιρός διωγμοῦ. «Θεωροῦσαν θεμελιακό, πρῶτο καθῆκον, νά βρεθοῦν μέ τά ἄλλα ἀδέλφια τους στόν ἴδιο τόπο, νά συγκροτήσουν τό ἱερό σῶμα τῆς Ἐκκλησίας, νά συν-οδεύσουν πρός τόν Χριστό, νά δοξολογήσουν μαζί τό Θεό καί Πατέρα. "Κατά τή μέρα, πού τή λέμε μέρα τοῦ ἥλιου (δηλ. τήν Κυριακή) γράφει ὁ ἅγιος Ἰουστῖνος ὁ φιλόσοφος καί μάρτυς, γίνεται συνάθροιση στό ἴδιο μέρος ὅλων, πού κατοικοῦν στίς πόλεις ἤ στά χωριά. Καί διαβάζονται τά ἀπομνημονεύματα τῶν Ἀποστόλων ἤ τά συγγράμματα τῶν Προφητῶν μέχρι πού μᾶς ἐπιτρέπει ὁ χρόνος. Ὕστερα σηκωνόμαστε ὅλοι κι ἀναπέμπουμε προσευχές. Κι ὅπως εἴπαμε πρίν, ὅταν σταματήσουμε τίς προσευχές, προσφέρεται «ἄρτος» καί «οἶνος» καί νέρό. Καί ὁ προϊστάμενος πάλι «ἀναπέμπει» εὐχές κι εὐχαριστίες μ' ὅλη τή δύναμή του. Κι ὁ λαός συμφωνεῖ ψάλλοντας τό «Ἀμήν». Καί γίνεται ἡ διάδοση στόν καθένα κι ἡ μετάληψη ἀπ' τά δῶρα τῆς Εὐχαριστίας. Καί σ' αὐτούς, πού ἀπουσιάζουν, στέλλεται μέ τούς διακόνους"» . Κάθε φορά πού τελεῖται ἡ Εὐχαριστιακή θυσία, συγκροτεῖται τό Σῶμα τοῦ Χριστοῦ, συνέρχεται «ἡ Ἐκκλησία ὅλη ἐπί τό αὐτό» καί «φωνή μία ἐκ διαφόρων γλωττῶν πρός τόν τῆς οἰκουμένης ἀναπέμπεται δημιουργόν» .


Σύν-οδος γνωμῶν, θελημάτων, πίστεων, συναισθημάτων καί ταύτιση μέ τά τοῦ Χριστοῦ
Ἡ σύν-οδος δέν εἶναι μόνο τοπική, σ’ ἕναν ὁρισμένο τόπο καί χρόνο ἀλλά καί σύν-οδος γνωμῶν, θελημάτων, διαθέσεων, ἐπιθυμιῶν, καρδιακῶν σκιρτημάτων. Ὅλοι πρέπει νά ἔχουμε τό ἴδιο πνεῦμα τό πνεῦμα τοῦ Χριστοῦ γιά νά εἶναι ἡ Εὐχαριστιακή σύνοδος ὄντως σύν-οδος «εἰς τό ὄνομα τοῦ Χριστοῦ». Πρέπει τά θελήματα καί οἱ ἐνέργειες ὅλων νά ταυτιζονται μέ τό θέλημα καί τήν ἐνέργεια τοῦ Χριστοῦ Μας. Τότε εἴμαστε συγκεντρωμένοι στό ὄνομά Του. Τότε ἐκπληρώνονται καί τά αἰτήματά μας σύμφωνα μέ τόν λόγο Του: «Πάλιν λέγω ὑμῖν ὅτι ἐὰν δύο συμφωνήσωσιν ἐξ ὑμῶν ἐπὶ τῆς γῆς περὶ παντὸς πράγματος οὗ ἐὰν αἰτήσωνται͵ γενήσεται αὐτοῖς παρὰ τοῦ πατρός μου τοῦ ἐν οὐρανοῖς. 18.20 οὗ γάρ εἰσιν δύο ἢ τρεῖς συνηγμένοι εἰς τὸ ἐμὸν ὄνομα͵ ἐκεῖ εἰμι ἐν μέσῳ αὐτῶν» . Πολλές φορές συμβαίνει ἄν καί συγκεντρωνόμαστε φαινομενικά στό ὄνομα τοῦ Χριστοῦ, νά ζητοῦμε κάτι ἀπό τήν ἀγάπη Του καί νά μήν παίρνουμε ἀπάντηση στήν παράκλησή μας. Ἡ ἐξήγηση εἶναι ὅπως μᾶς διδάσκει ὁ ἱερός Χρυσόστομος ὅτι ὁ Χριστός μας δέν ἐπιζητεῖ ἁπλῶς καί μόνον τήν συγκέντρωση, τήν σύναξή μας, ἀλλά συγχρόνως καί τό νά ἀγωνιζόμαστε γιά τήν ἀρετή . Θά πρέπει λέει ὁ ἅγιος νά ζητᾶμε ἀπό τόν Θεό-Πατέρα Μας τά συμφέροντα γιά τίς ψυχές μας, νά μήν προσευχόμαστε ἐναντίον ἐκείνων πού μᾶς λύπησαν καί νά μετανοοῦμε συνεχῶς γιά τίς ἁμαρτίες μας. Ἄν λέγει ὁ ἅγιος Ἰωάννης ζητᾶς «αὐτά πού σέ συμφέρουν καί κάνεις αὐτό πού ἐξαρτᾶται ἀπό σένα καί ζεῖς ζωή ἀποστολική καί ἔχεις ὁμόνοια καί ἀγάπη πρός τόν πλησίον σου, θά εἰσακουσθοῦν οἱ παρακλήσεις σου· γιατί ὁ Κύριος εἶναι φιλάνθρωπος».



Ὁ Κύριος τό Α καί τό Ω.
Δέν μποροῦμε ὅμως νά ἔχουμε ἀληθινή ἀγάπη πρός τόν πλησίον ἐάν δέν ἔχουμε ἀληθινή ἀγάπη πρός τόν Κύριο. Τότε ὁ Κύριος θά εἶναι συνοδοιπόρος μας. «Ὅποιος στήν φιλία μέ τόν πλησίον βάζει πρῶτα θεμέλιο Ἐμένα, θά βρίσκομαι μαζί του» . Γιά νά εἴμαστε συνοδοιπόροι μέ τόν Χριστό θά πρέπει κάθε ἀγάπη πρός ὁποιονδήποτε ἄνθρωπο νά τήν ἔχουμε θεμελιωμένη πάνω στήν μεγαλύτερη καί πρώτη μας ἀγάπη: τήν ἀγάπη πρός τόν Κύριο. Ὁ Κύριος εἶναι τό Α καί τό Ω, ἡ ἀρχή καί τό τέλος κάθε καλοῦ. Ὅταν ἐνεργοῦμε μέ θεμέλιο, αἰτία, σκοπό ἀλλά καί τέλος τόν Κύριο τότε συνοδεύουμε, συνοδοιποροῦμε, ἑνωνόμαστε μαζί Του. Στήν Θ. Λειτουργία γινόμαστε ἀληθινά ἕνα μέ ὅλους ὅταν ὅλοι ἔχουμε αὐτήν τήν πρώτη καί μεγάλη, τήν μοναδική ἀγάπη-θεμέλιο: τήν ἀγάπη πρός τό πρόσωπο τοῦ Κυρίου Ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ. Αὐτή ἡ ἀγάπη μᾶς συσφίγγει καί μᾶς κάνει νά συγκροτοῦμε πράγματι μία ἁγία λατρευτική σύν-οδο. Τότε ὁ Κύριος μᾶς εὐλογεῖ καί σκηνώνει μέσα μας καί ἐμεῖς μέσα Του.
Ὁ Κύριος εἶναι ἡ πέτρα πού «ἀποδοκίμασαν οἱ οἰκοδομοῦντες Ἰουδαῖοι»· αὐτή ὅμως ἔγινε τό ἀγκωνάρι πού συνδέει καί συσφίγγει τήν οἰκοδομή τῆς Ἐκκλησίας. Εἶναι ἡ πέτρα ἀπό τήν ὁποία ἀναβλύζει τό ὕδωρ τό ζῶν καί μᾶς χαρίζει τήν αἰώνια Ζωή. Ὅταν κάνουμε τά πάντα ἔχοντας σάν κίνητρο Αὐτόν, σάν σκοπό νά εὐαρεστήσουμε σ’ Αὐτόν καί σάν τέλος νά δοξάσουμε Αὐτόν τότε ὅλα εἶναι σίγουρα, σταθερά, ἀδαπάνητα. Τότε καί ἡ μεταξύ μας ἕνωση εἶναι βέβαιη, σταθερή καί ἀδαπάνητη. «Διότι ἡ ἀγάπη πού ἔχει ὡς θεμέλιο τόν Χριστό εἶναι σταθερή, δέν ραγίζει ποτέ καί δέν ξοδεύεται ποτέ» .




Ἡ Θεία Λειτουργία εἶναι ἡ πιό δυνατή προσευχή
Ἡ ἀγάπη πρός τόν Κύριο ὅλων τῶν πιστῶν πού συν-οδεύουν γιά νά λειτουργηθοῦν καί νά συλλειτουργήσουν μετά τοῦ λειτουργοῦ ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ εἶναι αὐτή πού τρέφει καί ζωογονεῖ τίς κοινές λειτουργικές προσευχές. Αὐτή ἡ ἀγάπη κάνει τίς κοινές προσευχές παντοδύναμες, καρδιακές καί ὁμόφωνες. « Τό νά προσευχηθε[ι κανείς εἶναι δυνατόν καί στό σπίτι του. Τό νά προσευχηθεῖ ὅμως μέ τόν τρόπο πού γίνεται στήν ἐκκλησία εἶναι ἀδύνατον. Διότι ἐκεῖ ὑπάρχει τόσο πλῆθος πατέρων καί ἀναπέμπεται ὁμόψυχη καί ὁλοκάρδια βοή πρός τόν Θεόν. Δέν σ’ ἀκούει τόσο ὅταν παρακαλεῖς μόνος σου τόν Δεσπότη ὅσο ὅταν τό κάνεις μαζί μέ τούς ἀδελφούς σου . Διότι ἐδῶ ὑπάρχει κάτι τό περισσότερο. Αὐτό εἶναι ἡ ὁμόνοια καί ἡ συμφωνία καί ὁ σύνδεσμος τῆς ἀγάπης καί οἱ εὐχές τῶν ἱερέων» .
Ἡ ἐν Χριστῷ ἀγάπη τῶν συν-οδευόντων καί συλλειτουργούντων πιστῶν αὐξάνει τήν δύναμη τῆς κοινῆς προσευχῆς. Κάνει νά σαλεύεται ὁ τόπος ὅπου γίνεται ἡ λατρευτική σύν-οδος. Διαβάζουμε στίς Πράξεις: «Καί δεηθέντων αὐτῶν (τῶν ἁγίων Ἀποστόλων καί τῶν πιστῶν) ἐσαλεύθη ὁ τόπος ἐν ᾧ ἦσαν συνηγμένοι» . «Τόση εἶναι ἡ δύναμη τῆς ἱκεσίας τοῦ πλήθους. Γι’ αὐτό καί ἐμεῖς μαζευόμαστε ὅλοι ἐδῶ στό ναό, γιά νά τραβήξουμε περισσότερο τό Θεό νά μᾶς λυπηθεῖ... Μέσα ἀπό τό σύνδεσμο τῆς ἀγάπης ἱκετεύουμε τό Θεό νά μᾶς δώσει ὅ,τι τοῦ ζητᾶμε... Γιατί μεγάλη εἶναι ἡ δύναμη τῆς προσευχῆς πού γίνεται στήν ἐκκλησία καί ἀναπέμπεται ὁμόφωνα ἀπό ὅλο τό λαό» .


Ἡ Θεία Λειτουργία μᾶς ἑνοποιεῖ.
Ἡ Θεία Λειτουργία εἶναι καί ἡ ἑνοποιός διαδικασία πού μᾶς ἑνώνει μέ τήν ἐν Χριστῷ ἀγάπη. Εἶναι ἡ γῆ πού καρποφορεῖ τήν ἑνότητα ὅλων καί τήν ἀληθινή ἀγάπη. Χωρίς τήν Θεία Λειτουργία δέν μποροῦμε ἀληθινά νά γίνουμε ἀδελφοί, συνοδίτες, συνοδοιπόροι, σύμψυχοι, ἑνιαῖο σῶμα, Σῶμα Χριστοῦ. Ὁ πιστός πού μένει μακρυά ἀπό τόν Κυριακάτικο ἐκκλησιασμό (ὁ Χριστιανός πρέπει νά λειτουργεῖται τουλάχιστον τίς Κυριακές καί τίς μεγάλες ἑορτές) αὐτοκαταδικάζεται σέ μοναξιά. Λιμοκτονεῖ πνευματικά. «Ἐάν κάποιος δέν εἶναι ἐντός τοῦ θυσιαστηρίου, στερεῖται τοῦ ἄρτου τοῦ Θεοῦ» λέγει ὁ ἱερός Ἰγνάτιος ὁ Θεοφόρος.
Ἄς προσπαθήσουμε λοιπόν νά βροῦμε τήν ἀληθινή ἐν Χριστῷ ἀγάπη πού μᾶς κάνει ἀληθινούς συν-οδίτες καί λατρευτές τοῦ Κυρίου. Ἄς προσπαθήσουμε μέ ὅλη μας τήν προθυμία «νά συνδεθοῦμε σέ μία ἀγάπη...Προσφέροντας ἔργα ἀγάπης ὁ ἕνας στόν ἄλλο ὅσο μποροῦμε, ἄς ἀναζητήσουμε τήν ἑνότητα, ἐπιζητώντας τήν ἀγαθή μονάδα τόν Θεό. Ἡ ἕνωση πολλῶν διαφορετικῶν ἀνθρώπων, δέχεται μιά θεϊκή ἁρμονία καί ἀπό πολυφωνία καί διάσπαση γίνεται συμφωνία μία, πού ἀκολουθεῖ τόν Ἕνα χορηγό καί διδάσκαλο, τό Λόγο, ἀναπαύεται πάνω στήν ἴδια τήν ἀλήθεια καί λέει «ἀββᾶ ὁ Πατήρ». Αὐτήν τή φωνή τήν ἀληθινή τήν ἀγαπάει ὁ Θεός, ὅταν τήν ἀκούει νά βγαίνει πρώτη ἀπό τά στόματα τῶν παιδιῶν Του» .




Ὁ Χριστός μᾶς ἑνώνει
Στή Θεία Λειτουργία εἶναι παρών Ἱερουργῶν καί Ἱερουργούμενος ὁ Κύριος. Αὐτός εἶναι « ὁ ἐνεργών τά πάντα ἐν πᾶσι». Αὐτός εἶναι πού μᾶς καθιστᾶ τελικά συν-οδίτες καί συν-οδοιπόρους χαριζοντάς μας τήν ἑνότητα τοῦ Πνεύματος. Αὐτό μᾶς χαρίζει μία ψυχή καί μία καρδιά δωρίζοντάς μας τόν Ἑαυτό Του. Αὐτός μᾶς χορηγεῖ τίς ὁμόθυμες προσευχές. Αὐτός εἶναι καί τό καινό ἄσμα πού ψάλλουμε. Αὐτός πάλι εἶναι καί ὁ καρπός τοῦ ἄσματος. Ἔτσι γινόμαστε ὅλοι ἕνα. Οὐρανός καί γῆ, Θεός καί ἄγγελοι καί ἄνθρωποι, Κτίστης καί κτίση σύμπασα. « Μέσα στήν ὁμόνοια σας καί τήν σύμφωνο ἀγάπη σας ὁ Ἰησοῦς Χριστός ψάλλεται· καί ὁ καθένας σας γίνεσθε μέλος τῆς χορωδίας, ἔτσι ὥστε γινόμενοι σύμφωνοι λόγῳ τῆς ὁμόνοιας ἀφοῦ πάρετε τό χρῶμα τοῦ Θεοῦ(δηλ. τήν Θεία Χάρη, τό Ἅγιο Πνεῦμα) , μέ ἑνότητα νά ψάλλετε μέ μία φωνή διά τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ τόν Πατέρα... ἔτσι ὥστε πάντοτε νά μετέχετε τοῦ Θεοῦ» . Ἀπό τήν σύν-οδο τῶν πιστῶν χάρις στόν Χριστό προσφέρεται « μία προσευχή, μία δέηση, ἕνας νοῦς, μία ἐλπίδα μέσα στήν ἀγάπη καί στή χαρά τήν ἄμωμη πού εἶναι ὁ Ἰησοῦς Χριστός, ἀπό τόν Ὁποῖον τίποτε καλλίτερο δέν ὑπάρχει» .




Ἡ σκηνή τοῦ Θεοῦ καί τῶν ἀνθρώπων
Ὁ χῶρος ὅπου ἱερουργεῖται ἡ ἁγία Ἀναφορά καί συν- δεύουν οἱ πιστοί, γίνεται ἡ σκηνή ὅπου σκηνώνει ὁ Θεός μέ τούς ἀνθρώπους . Μαζί μέ τούς πιστούς ὁλόκληρη ἡ Κτίση συνδοξολογεῖ τόν Κτίστη. Ὁλόκληρό τό Σύμπαν ἔμψυχο καί ἄψυχο, λογικό καί ἄλογο συνάγεται «στό θυσιαστήριο πού βρίσκεται ἐνώπιον τοῦ θρόνου» τοῦ Θεοῦ.


Τό Θεϊκό κάλλος μᾶς συγκαλεῖ
Ὁ Θεός εἶναι αὐτός ὁ Ὁποῖος συγκαλεῖ καί συνάγει τά πάντα. Τά κάνει νά συν-οδεύσουν, νά συν-οδοιπορήσουν πρός Αὐτόν. Γράφει ὁ ἅγιος Διονύσιος ὁ Ἀρεοπαγίτης ὅτι ὁ Θεός πού εἶναι «τό ὑπερούσιο καλό, ὀνομάζεται κάλλος, δηλ. ὀμορφιά... διότι καλεῖ τά πάντα πρός τόν Ἑαυτό Του... καί διότι ὅλα (καί αὐτά) πού βρίσκονται μέσα σέ ὅλα τά συνάγει σέ ἕνα. Ὅλη ἡ Δημιουργία συνάγεται, συν-οδεύει καί συν-ευχαριστεῖ τό Θεό.


Ἀπαραίτητος ὁ προσωπικός πνευματικός ἀγώνας
Συγκεντρούμενοι καί συμπορευόμενοι γιά τήν Θεία Λειτουργία, κοινωνόντας τόν Χριστό, θά πρέπει νά ἀφήνουμε πίσω μας τά πάθη μας, τήν κακία, τήν ἁμαρτία. «Κανένας ἀπό αὐτούς πού τρώγουν αὐτό τό πάσχα (τῆς Εὐχαριστίας) ἄς μήν βλέπει πρός τήν Αἴγυπτο, ἀλλά πρός τόν οὐρανό, πρός τήν ἄνω Ἱερουσαλήμ. Γιαυτό ζωσμένος, γιαυτό ὑποδεδεμένος τρῶς· γιά νά μάθεις ὅτι ἀπό τήν στιγμή πού ἀρχίζεις νά τρώγεις τό Πάσχα, ὀφείλεις νά ἀποδημεῖς καί νά ὁδεύεις» . Ὁ πιστός ὁφείλει νά νεκρωθεῖ ὡς πρός τόν κόσμο καί τά πάθη καί τόν παλαιό ἄνθρωπο. Ὁ Χριστιανός εἶναι συσταυρωμένος μέ τόν Χριστό. Δέν φοβᾶται τόν θάνατο. Εἶναι ἀποφασισμένος νά πεθάνει γιά χάρη τοῦ Χριστοῦ. Δέν ζεῖ γιά τόν ἑαυτό του ἀλλά γιά τόν Χριστό καί τούς ἀδελφούς τοῦ Χριστοῦ, πού εἶναι καί δικοί του.
Ὁ Χριστός εἶναι παρών στήν Θεία Λειτουργία. Γύρω Του συγκεντρώνει ὅλο τό σύμπαν. Μέ τήν Θεία Του Πρόνοια καί ἀγάπη μᾶς συσφίγγει μεταξύ μας καί μαζί Του σέ μία ἄρρηκτη ἑνότητα. Εἶναι ὁ Βασιλεύς τῶν ὅλων. Τίποτε τό ἀταιριαστό, τίποτε τό ἐμπαθές, τίποτε τό ἀκάθαρτο δέν μποροῦμε νά φέρουμε μπροστά στό Βασιλέα, τόν τόσο εὔσπλαχνο Κύριο. Ἡ Αἴγυπτος τῶν παθῶν εἶναι πλέον πολύ μακρυά μας.


Ἡ Θεία Λειτουργία εἶναι Σύνοδος θεραπευτική
Ἡ σύνοδος ὅλων στήν Ἐκκλησία εἶναι μία θεραπευτική σύνοδος: ἀσκεῖ θεραπεία στίς ψυχές ὅλων τῶν συγκροτούντων τήν ἁγίαν αὐτήν σύν-οδον. Διαφυλάσσει τήν πνευματική ὑγεία τῶν ὑγειῶν καί θεραπεύει τούς ἁμαρτωλούς. Λέγει ὁ ἱερός Χρυσόστομος: Work #021 48.864.15 to Work #021 48.864.22 Ὁ πορνεύων ἂν συνεχῶς εἰς τὴν ἐκκλησίαν εἰσίῃ͵ καὶ ὁ ἀλαζὼν͵ καὶ ὁ ὁτιοῦν ἔχων ἐλάττωμα͵ ταχέως αὐτὸ συνεχοῦς ἀπολαύων διδασκαλίας ἀπ ωθήσεται͵ καὶ πρὸς τὴν ὑγίειαν ἐπανήξει· ὁ μέντοι τῆς συνόδου ταύτης ἑαυτὸν ἀποῤῥήξας͵ καὶ τῆς τῶν πατέρων διδασκαλίας ὑπεξαγαγὼν͵ καὶ τὸ ἰατρεῖον φυγὼν͵ κἂν ὑγιαίνειν δοκῇ͵ ταχέως εἰς ἀῤῥωστίαν πεσεῖται.


Ἐπίλογος
Συνοψίζοντας ἡ Θεία Λειτουργία εἶναι σύνοδος τοῦ Οὐρανοῦ καί τῆς γῆς, τῶν ἀγγέλων καί τῶν ἀνθρώπων, ζώντων καί κεκοιμημένων τοῦ σύμπαντος κόσμου. Ὅλοι συνεορτάζουν, συνδοξολογοῦν, συνευχαριστοῦν τόν Κτίστη καί Δημιουργό Τους. «Ἡ γῆ καί ἡ θάλασσα, ἡ κατοικημένη καί ἡ ἀκατοίκητη γῆ μέ ὅλους τούς αἰῶνες καί γιά ὅλους τούς αἰῶνες θά ψάλλουν, ὁμολογώντας χάρη γιά τά ἀγαθά πού ἔγιναν ἀπό τόν Θεό» . «Καί κάθε κτίσμα πού ὑπάρχει στόν οὐρανό καί στήν γῆ καί κάτω ἀπό τήν γῆ καί στή θάλασσα καί ὅλα ὅσα ὑπάρχουν σ’ αὐτά» ὅλα εὐχαριστοῦν καί δοξολογοῦν μέσα στή Θεία Ἱερουργία, στήν λατρευτική σύν-οδο τῶν πάντων μέ τόν Θεό. Ὅλα λέγουν αὐτό πού διαβάζουμε στήν Ἀποκάλυψη: «Στόν καθήμενο ἐπάνω στόν θρόνο καί στό Ἀρνίο ἡ εὐλογία καί ἡ τιμή καί ἡ δόξα καί τό κράτος στούς αἰώνας τῶν αἰώνων» . Ἀμήν!


ΤΕΛΟΣ ΚΑΙ Τῼ ΘΕῼ ΔΟΞΑ!
ΠΗΓΗ ΕΙΚΟΝΩΝ: Ι. ΗΣΥΧ. ΑΝΑΣΤΑΣΙΣ ΧΡΙΣΤΟΥ- ΕΜΜΑΟΥΣ. ΛΑΓΚΑΔΑ